Düz yarım saatdı qarşımdakı şəkildən gözümü çəkə bilmirəm. Elə poçtalyon da yarım saat bundan qabaq gətirib jurnalın təzə nömrəsini. Vərəqləyib-vərəqləyib son səhifədə qalmışam. Baxışlarım tilsimlənmiş kimi dikilib qalıb bu şəkildə. Dizdən aşağı qadın baldırlarının şəklidi. Elə canlı, elə təravətlidi ki, baxmaqdan doymursan. Bilinir ki, yayı yaxşıca dincəlib, mis rənginə çalan dərisi mərmər kimidi.Ya qürub çağıdı, ya da hava buludludu. Havanın tutqunluğu arxada, üfüq boyu yerlə birləşən bir parça səmadan bilinir. Hə, hə, deyəsən, lap yağış da yağıbmış, indicə kəsib. Adamın burnuna cənnət qoxusu gəlir. Duyursan ki, buludların ürəyi boşalmayıb, hələ dalı olacaq. Hələ çox yağacaq. Yalın ayaqların altındakı xırda gölməçələr də birləşib böyüyəcək...
   
   Ayaqların sahibi pəncələrini torpağa (deyəsən, torpaq yox, çınqıldı) elə bərk sıxıb ki, yığılmış barmaqların gərginliyi adamın gözünü ağrıdır. Ayaqların üzündəki nazik damarlar şişib, sahibinin qorxa-qorxa addımladığı aydınca görünür. Barmaqlarının başı suya dirənib. Arxada, böyürdə çınqıl, otluqdu. Deyəsən, bu ayaqlar ilk dəfədi belə çılpaq yerə dəyir. Bilmirsən, üşüyür, əti ürpəşir, yoxsa, xoşallanır...
   
   Olduqca tanış, doğma mənzərədi. Gölməçəyə boz buludlu səmanın şəkli düşüb. Yağışdan sonra durulmaq, arınmaq istəyən səmanın. Şəkilçəkən göyün özündən çox, sudakı şəklini götürüb. Bir parça da gün işığı qatılıb bu bozluğa. Elə bu bir parça gün işığı kifayət edir ki, yalın ayaqlı baldırların tünd kölgəsi gölməçədəki səmanı ikiyə bölsün. Bu təkcə gözəllik deyil, həm də...Həm də o qədər mənalı, ilahi bir mənzərədi ki, insan adlı varlığın hər addımının torpağı necə bəxtəvər etdiyini səssiz-səmirsiz diktə eləyir. Gözünə sərir, qulağına pıçıldayır, ruhuna çiləyir...
   
   Şəkildən gözlərimi güclə ayırıb bayıra baxıram. Elə təsirlənmişəm ki, ilin-günün bu çağında-qışın girməyinə on-onbeş gün qalmış yerimdən qalxıb elə pəncərədən həyətə düşmək, ayaqyalın gəzmək istəyirəm. Amma... gözüm küçə boyu sıralanan maşınlara, qalın geyimli adamlara sataşanda ayılıram. Üşüyərəm, xəstələnərəm... Bir də ki, nədən belə etdiyimi, nə istədiyimi, nə düşündüyümü kimsənin anlamayacağını da bilirəm. Dəli sayarlar məni. Üzümə göz bərəldib, dalımca dodaq büzərlər, baş bulayarlar...
   
   Yox, qayıt, otur yerində. Bürün, yayxan stula. Biz hələ ayaqyalın gəzməyə hazır deyilik...
   
   Ruhumuz hələ məngənədədi. Cır-cındıra bükülüdü. Partlayan ürəyimiz də arasında...
   
   
   
   ***
   
   
   
   Yaddaşımın qəribə özəllikləri var. Tanıdığım hər kəs əsasən bir görüntüsüynən həkk olunur zehnimə. Elə bil həmin adamların saysız-hesabsız şəkillərindən birini seçib xatirə albomuna yapışdırırsan... Ata babamı itirəndə on iki yaşım vardı. Arıq, qarayanız, ancaq sərt, zəhmli bir kişiydi. Çox qorxurduq ondan. Elə bilirdik, o, həyət-bacada görünməsə, hər şey daha yaxşı olar: biz daha sərbəst atılıb-düşər, rahatca istədiyimizi vurub-dağıdar, alt-üst edərik. İllər sonrası başa düşdük ki, bizi heç kəs onun qədər sevməyib, onun qədər qorumayıb. Qaraçuxa deyilən kəs varsa, o da elə bizim babamız imiş... Ailədən kimsə ona söz deməyə ürək eləməzdi. Çox vaxt bu missiyanı mənə etibar edirdilər; "Sən get de, uşaqsan, sənə heç nə deməz..." deyirdilər. Heç kəs onun əşyalarına əl vura bilməzdi. Məsələn, beli, yabanı, dəryazı, baltanı, dəhrəni, orağı, çəkici hara qoyurdusa, oradan da götürməliydi. Yoxsa, qan düşərdi. Onda qalmış, pal-paltarı olaydı. Onu heç vaxt yatan, mürgüləyən görə bilməzdin. Elə bil quş kimi budaqda yatırdı. "Ayıq kişi" ifadəsini, deyəsən, ona baxıb yaratmışdılar. Təbii ki, bu məziyyətlərini illər ötəndən sonra anladıq. Yurdunda oxşarı qalmayandan sonra...
   
   Babam haqqında xatirələr məni necə cazibəyə saldısa, mətləbdən uzaq düşdüm. Hər kəsin bir şəkildə yaddaşımda qalmasından danışırdım. Onu da belə xatırlayıram; torpaq qazmanın qabağında üstünə qoyun dərisi sərilmiş tut kötüyünün üstündə oturub özünə çarıq tikir. (Atam, əmilərim artıq dəbdə olan ayaqqabılar geyirdilər. Ümumiyyətlə, kənddə bir-iki qocadan başqa heç kim çarıqda gəzmirdi).
   
   Bir dəfə gözünü oğurlayıb ( buna indi də təəccüb eləyirəm, inanmağım gəlmir) çarıqlarını balkonun qırağından götürüb evin böyrünə keçdim. Öz ayağımdakıları çıxardıb onları geydim. O zaman hiss elədiyim qəribə duyğu hələ də canımdadı. Çarıqda adam torpağı hiss eləyirdi!...Ayağının altıynan yeri duyurdun. Bu, izaholunmaz bir hissdi...
   
   
   
   ***
   
   
   
   Hər şənbə günorta işdən sonra bazarlıq edib dördüncü mərtəbəyə qalxıram. Vacib işim olmasa, bazar ertəsinəcən mənzildən çıxmıram. Qutuya salınmış böcək kimi evin içində dolaşıram. Bazar ertəsi açarı qapıya salanda kədərli bir duyğudan qəlbim sıxılır: İlahi sutka yarımdı ki, evdən bayıra çıxmıram. Ayağım torpağa dəymir, çöl-bayır havası udmuram. Bu şəhərləri salmaq, belə uca binaları tikmək kimin ağlına gəlib, görəsən?! Çölə-düzə, dağa-dərəyə sığmayan insanları bir sürü qarışqaya döndəriblər. Səhərdən axşamacan eşələnir, başını qaldırıb səmaya, Aya, ulduzlara baxmır. Buludların uçuşunu izləmir, yağışda islanmır, gündə qurumur, ayağı palçığa batmır, ətəklərini şeh islatmır. Belə də ömür olarmı?!...
   
   Hanı o günlər ki, qızmar torpağın ayaqlarımızı yandırmamasıyçın barmaqlarımızın ucunda gəzir, sonra öyrəşib açılışırdıq. Yağış yağanda da sürüşməməkçin barmaqlarımızı sıxa-sıxa, dabanlarımızı qaldırıb gəzirdik. Torpağın istisi də, soyuğu da, bərkliyi-yumşaqlığı da düz ürəyimizəcən işləyirdi. Amma canımızı üşütmürdü. Çünki ona yaxındıq, bir parçası idik. Ondan ayrılıb, ondan qorunub yaşamağı ağlımıza belə gətirmirdik...
   
   
   
    ***
   
   
   
   Bu şəkli böyütdürüb, çərçivəyə saldırıb gözümün qabağından asacam. Səhər də, axşam da görməkçin. Görüb torpağı hiss eləməkçin...
   
   Bir də kəndimizə gedəndə doyunca ayaqyalın gəzəcəm...