DON JUAN

ƏBÜLFƏT MƏDƏTOĞLU
35013 | 2012-06-23 08:37
Üz-üzə, göz-gözə əyləşmişdilər. Heç biri danışmırdı. Elə bil heç nəfəs də almırdılar. Sadəcə gözləri bir-birinə elə tuşlanmışdı ki, elə bil bir cüt göz eyni nöqtəyə baxırdı bir-birinin içərisindən. Və ilk dəfə idi ki, ətrafdakı sükut onları üşüdürdü. Bu "üşütmə" oğlana nə isə deyirdi, nə isə xatırladırdı.
   
   Ancaq o, gözünü qızın gözlərindən çəkmir, bəlkə də çəkmək istəmirdi. Əgər gözlərini onun gözlərindən çəkə bilsəydi, onda o, nəyisə xatırlayacaqdı. Hələlikdə onun buna gücü çatmırdı. Sadəcə beynində, ürəyində uzun illər öncə yazdığı misralar var-gəl edirdi. O misraların addım səsi ona o qədər doğma, o qədər şirin gəlirdi ki, istəyirdi bu səsi onunla göz-gözə oturub, onunla eyni gözdən, eyni nöqtədən baxan bu qız da eşitsin:
   
   
   
   Gözlərini gözlərimdən gizləmə,
   
   Gözətçidi gözlərinə gözlərim...
   
   Gözlərimdən gəzəntəlik gözləmə,
   
   Gözündədi gəzdirdiyim gözlərim...
   
   
   
   ... Şeirin ilk bəndi bu məqama yaman çox doğma idi. Elə bil bu məqamı ifadə edirdi və o da bu məqamın içində gözlərini gözlərdən çəkmir, hətta bir az şıltaqlıq, bir az israr nümayiş etdirən inadcıl bir şəkildə bu gözləri oxumağa çalışırdı. İlahi, nələr yazılmışdı o gözlərdə? İlahi, nələr yox idi o gözlərdə? İlahi, bütün bunlar o gözlərə necə sığmışdı? Axı ölçüsünə diqqət yetirəndə az qala uşaq gözlərini xatırladan və həmişə də nəzərlərdən yayınmağa, diqqəti çəkməməyə çalışan bu gözlər o qədər sualı, o qədər sözü, o qədər ifadəni özündə sığışdıra bilməzdi...
   
   ...Yenə suallar, yenə dolaşıq fikirlər və yenə lal sükut. Buna bir əlac tapılmalıdı, bu suallar cavablandırılmalıdı. Bu gözlər o sual yükündən, o qəm yükündən qurtulmalı idi. Bunu da yalnız o edə bilərdi, özünün cavablarıyla, özünün səmimiyyətiylə və bir də özünün hesab etdiyi o gözlərin inamıyla...
   
   Heç kim sükutu pozmaq istəmirdi. Sanki birinci olmaq, ilk addımı atmaq imtahan kimi bir məqamı yaşamaq idi. Adətən ən hazırlıqlı tələbə də imtahan öncəsi bir təlaş, bir narahatçılıq yaşayır. Bax, onların ikisi də bu an həmin o imtahan xofunun içərisində idilər. Sükutu da bu qədər uzatmaq və uzanan sükutu əzaba çevirmək də olmazdı. Elə bil öz-özüylə danışır. Özü də gəldiyi nəticəyə görə ilk dillənən də o oldu:
   
   - Canım, nə olub, nə baş verib? Niyə bu qədər əsəbi, bu qədər soyuq, bu qədər küskünsən? Mənə rəhmin gəlmirsə, özünə rəhm et. Məni düşünmürsənsə, özünü düşün. Axı ortada hansısa bir səbəb, bir günah görmürəm. Bilirsən ki, mən günahım olanda etiraf etməyə, üzr istəməyə heç vaxt sıxılmamışam. Bunu əyilmək, alçalmaq saymamışam. Əksinə, özüm səndən öncə, hətta sənin bilmədiyin, duymadığın günahımı da qarşında dilə gətirmişəm. Bəs indi nə olub? Niyə dillənmirsən?
   
   - Heç nə olmayıb. Sadəcə, bir az ağrıyıram. İçimdə bir sıxıntı var...
   
   O elə cavab verdi, elə danışdı ki, sanki kimsə onu buna məcbur edirdi. Aşkarca hiss olunurdu ki, o, danışmır, içinin, gözlərinin suallarını gizlədir və bu soyuq səsi ilə oğlanı bir növ "yola verməyə" çalışır. Amma oğlan onun səsinin istisini də, sözünün mənalarını da zaman-zaman canına, qanına hopdurduğundan indiki münasibəti, indi eşitdiyi buz kimi səsi, bütövlükdə bir neçə kəlmədən ibarət olan cavabı qəbul edə bilməzdi. Çünki bu cavab da, onun deyiliş tərzi də tamam yad idi. Ona görə də əvvəlki səmimiyyətlə, əvvəlki titrəyən səslə kövrəldiyini büruzə verməməyə çalışaraq yenə əlini onun üzünə toxundurub:
   
   - Canım, düzünü de, indi mənimlə danışan sən deyilsən, kimsə tamam başqa bir adamdı. Odur ki, özün danış, özün de görüm nə baş verib? Yenə deyirəm, günahım varsa, qarşında diz çöküb üzr istəməyə hazıram.
   
   - Nə deyim ki, heç nə olmayıb. Bir az ağrıyıram və bir də sən nəyə görə üzr istəməlisən? Nə günahın var ki?
   
   Bu dolaşıq və anlaşılmaz sözlərin içərisindən nə isə tapmaq istəyən oğlan bir az da çaşqın duruma düşdü. Çünki onun əvvəlki sözlərini təkrar etməsi, sonra isə "Nə günahın var ki? Niyə üzr istəməlisən?" deməsi əslində nəyə isə işarə idi. O, bu işarəni tapmalı idi, bu ip ucundan tutmalı idi... Ancaq o nə qədər düşünsə də, son hadisələri, görüşləri, söhbətləri xatırlamağa çalışsa da, heç nə ortaya çıxara bilmirdi. İnciməli, küsməli səbəb yox idi arada. Ancaq... nə isə olmuşdu. Axı nə?
   
   - Canım, mən heç nə xatırlamıram. Dediklərin, etdiklərin hamısı göz qarşısındadı. Nə olar, nə özünə, nə də mənə zülm etmə, ürəyindəkiləri aç, de. Bəlkə doğrudan da mən nə isə etmişəm, hansısa günaha batmışam. Çox xahiş edirəm, danış. Vallah, günahım varsa, qarşında diz çökəcəm...
   
   Oğlan bu sözləri deyə-deyə oturduğu yerdəcə diz çökdü. Bu gözlənilməz hərəkət qızı sanki diksindirdi. Dərhal ayağa qalxıb oğlanın əllərindən tutdu, onu yerdən qaldırmağa çalışdı. Oğlan isə artıq ilk təsiredici uğurundan bir az da ürəklənib qalxmamağa, qızın onunla bərabər diz çökməsinə üstünlük verdi. Oğlanın qalxmadığını görən, daha doğrusu, onu yerdən qaldırmağa gücü çatmayan qız məcbur olub özü də diz çökdü. İndi hər ikisi diz çökmüşdü və hər ikisini də diz çökdürən yalnız saf, təmiz bir məhəbbət idi. Onu etiraf etmək elə bu diz çökməyin bir göstəricisi, bir nümunəsi idi.
   
   İstər-istəməz bu yerdə onun qıza göndərdiyi sonuncu şeiri yada düşür:
   
   
   
   Sonuncu nəğmədi, sonuncu mesaj,
   
   Açıb yaddaş kartın bax, gözdən keçir...
   
   Mənim taleyimin məhkəmə hökmü-
   
   Sənin deyəcəyin bir sözdən keçir!
   
   
   
   Köhnə dəyirmandı zaman deyilən,
   
   Dənlə bir üyünür saman deyilən...
   
   Haqqında yaxşıya yaman deyilən-
   
   Sonda bir körpüdən, bir izdən keçir...
   
   
   
   Ha daşı min yerə dağı, dərəni,
   
   Yuyulan görərsən yenə bərəni...
   
   Gözünün önünə alsan Kərəmi-
   
   Bilərsən bu eşq də o közdən keçir...
   
   
   
   ***
   
   Hər ikisi diz çökmüşdü. Və hər ikisini də diz çökdürən Tanrının onların qəlbinə, onların ruhuna hakim etdiyi məhəbbət idi. Bu hakimin hökmündən çıxmaq mümkünsüz idi. Çünki bu hökm Tanrıdan gəlmişdi. Tanrının yazdığını bəndə poza bilməzdi. Odur ki, diz çökmüş Tanrının bu iki bəndəsi yenə sükuta daldı... yenə diz çökmüş vəziyyətdə gözlərini bir-birinin gözünə sancdı... nəfəsini bir-birinin nəfəsinə qatdı... sözsüz-səssiz...
   
   - Canım, nə olar de də... De də nə olub, nə baş verib? Niyə küsmüsən? Niyə incimisən? Niyə özünə də, mənə də zülm edirsən? Axı belə insafsızlıq olmaz. Axı biz Tanrının verdiyi sevginin günahına bata bilmərik...
   
   - Özün bilirsən nə baş verib... Yaxşı bilirsən. Ancaq etiraf etməyə gücün çatmır. Bax, budur məni incidən. Axı əvvəldən biz şərt kəsdik, söz verdik ki, bir-birimizə yalan deməyəcəyik. Sən sözünə əməl etmədin...
   
   Bu sözlər güllə kimi açıldı... bomba kimi partladı. dünya gözlərində qaraldı... həyat bir göz qırpımı oldu. Hər şey, hətta qarşısında diz çökmüş sevgilisi də ona çox-çox uzaq göründü və özü də hiss etmədən səsinin tonunu qaldırdı:
   
   - Sən nə danışırsan? Mən sənə nə vaxt yalan demişəm? Ümumiyyətlə, mən sənə yalan deyə bilərəmmi? Axı bu mümkün olan iş deyil.
   
   - Yaxşı fikirləş, onda xatırlayarsan.
   
   - Yox, mən heç nə xatırlamıram. Sən yadıma sal. Tez ol de, ürəyim partladı.
   
   - Mən sənə ilk tanışlığımızda bir söz dedim. Yadındadı o söz?
   
   - Yox, xatırlaya bilmirəm. Hansı sözü deyirsən?
   
   - Don Juan...
   
   Elə bil oğlanın bədənindən cərəyan keçdi. Az qaldı nəfəsi kəsilsin. Təkcə səsi yox, bütün vücudu titrəmə içərisində idi. Çünki bu irad, bu xatırlama yerinə düşmürdü. Ən azı ona görə ki, Tanrı onları qarşılaşdırandan sonra o kiməsə dönüb baxmamışdı. Kiminsə barəsində fikirləşməmişdi, kiməsə bir kəlmə də olsun deməmişdi. Ona görə də qızın xatırlaması, özü də ittiham kimi səslənən xatırlaması ona güllə kimi dəymişdi:
   
   - O sözü xatırlayıram. Amma o sözün səninlə əhd-peyman bağladığımız gündən sonrakı həyatıma heç bir dəxli yoxdur. Bunun üçün hər bir şeyə and içməyə hazıram. Ən müqəddəs andım sənin adındı. Bu ada da and içirəm...
   
   - And içmə, özüm gözlərimlə gördüm...
   
   - Harda gördün?
   
   - Qəzet köşkünün yanında...
   
   Oğlan bir anlıq fikrə getdi. Sonra dəli kimi gülməyə başladı. Elə gülürdü ki, bütün bədəni uçunurdu. Nə qədər istəyirdi gülüşünə ara versin, özünü ələ alsın, bacarmırdı. Nəhayət, gülməkdən yaşarmış gözlərini silib səsi, dili-dodağı əsə-əsə dedi:
   
   - Canım, yanılırsan. Mən artıq hər şeyə son qoymuşam. O qəzet köşkündə işləyən qız da artıq mənim üçün yoxdur. Sadəcə mən həmin köşkün yanındakı çörək sexindən təndir çörəyi alırdım. Təsadüfdən həmin küçəni keçəndə təndir çörəyinin qoxusu vurdu məni. Özümü saxlaya bilməyib təndirxanaya üz tutdum. Ordan iki çörək aldım. Əgər gözlərinlə görübsənsə, onda əlimdəki çörəkləri də yəqin görmüsən. Və bir də bu şəhərdə mənim dünənim, keçmişim olub. Əgər mən o keçmişi, o dünəni səndən gizləməmişəmsə, onda niyə ürəyində boş yer saxlayırsan? Axı mən dünənimlə qarşılaşanda ona laqeydlik göstərirəmsə sənə bəs etmir? Bir də dünəni kəsib atmaq mümkün deyil axı. Əgər mümkündüsə, yolu, variantı varsa, özün de. İstəyirsən çıxıb gedək bu şəhərdən?..
   
   - Yox, mən heç nə istəmirəm. Sadəcə gerçəyi, həqiqəti bilmək istəyirəm. Əgər dünənindən ayrıla bilmirsənsə, səni zorla tutub saxlamıram, gedə bilərsən. Lap istəsən biz tanış kimi, dost kimi də qala bilərik. Amma mən sevgimin ələ salınmasını, alçaldılmasını qəbul edə bilmərəm. Seçimi özün et. Ya bizim sevgimiz, ya sənin dünənin?..
   
   Ədalətsiz və qəti bir qərar. Cavab vermək də çətin, dözmək də. Oğlan elə bir duruma düşmüşdü ki, onu bu vəziyyətdən Tanrının verdiyi sevgidən başqa heç nə çıxara bilməzdi...
   
   - Mən heç nə deməyəcəm. Tanrı hər şeyin şahididi. And olsun Allaha, and olsun sevimizə və sənin adına ki, mənim dünənimlə heç bir əlaqəm yoxdur. Mən neyləyim ki, ürəyimi açıb göstərə bilmirəm, onu çıxarıb ortaya qoymağı bacarmıram. Əgər ürəyimi açıb ortaya qoya bilsəydim, orda səndən başqa kimsənin olmadığını özün görərədin. Orda sənin adından başqa bir ad yoxdu...orda sənin sevgindən başqa özgə bir sevgi yoxdu. Mənim ürəyim də sənsən, canm da sənsən, özüm də sənsən...
   
   Oğlan danışırdı. Səsi də, özü də qızın gözləri qarşısında haldan-hala düşürdü. Gah qeybə çəkilirdi, gah da təzədən bu dünyaya dönürdü. Bu, təsəvvür edilməsi mümkün olmayan, heç seriallarda da canlandırılmayan mənzərə deyəsən yavaş-yavaş qızı inandırırdı. Çünki oğlan gözlərini ondan gizlətmirdi, sözü gözlərinin içinə deyirdi... əlini əlindən çəkmirdi. Özündən asılı olmadan qızın barmaqları onun ovcunun içərisində sıxılırdı. Nəfəsi az qala kəsilirdi... Bütün bunlar oyun ola bilməzdi... bütün bunlar yalan ola bilməzdi.
   
   Bax, bu mənzərə hardansa qəflətən doğan günəş kimi bir işığa çevrilir və yavaş-yavaş onların hər ikisini bürüyürdü. Elə bir işığa ki, ondan gizlənmək mümkün deyildi:
   
   
   
   əlim yarpaq kimi açıq
   
   gün işığı tutmaq istəyir...
   
   ürəyim tək bircə qaşıq-
   
   tər hava udmaq istəyir...
   
   
   
   gözüm bir cığıra düşür
   
   çalaya, çuxura düşür
   
   həmişə axıra düşür-
   
   izinə çatmaq istəyir...
   
   
   
   xəyalım deyir dəniz çək
   
   sözümə baxmır bu ürək
   
   nədənsə yorğun gəmi tək -
   
   qoynunda batmaq istəyir...
   
   
   
   Heç biri danışmırdı və bu misralar sadəcə hər ikisinin ürəyində təkrarlanırdı. Çünki onlardan biri dəniz, biri gəmi... biri nəfəs, biri ürək... biri işıq, biri ona can atan həyat arzulu varlıq idi. Bu qoşalıq yalnız birlikdə olmalı, birlikdə yaşamalı, şeirdə də deyildiyi kimi, bir-birinin qoynunda qərq olmalı idi...

TƏQVİM / ARXİV