adalet.az header logo
  • Bakı 22°C
  • USD 1.7
27 Dekabr 2018 18:20
15600
SAĞLAMLIQ

Qəhvənin ziyanlı tərəfləri

Bir çoxlarıüçün imtina edilməzdir qəhvə... Hansımız demirik ki, "Bir qəhvə içimdə özümə gəlim " deyə... Yaxşı bu qədər sevilən, imtina edilməz arasındaiştirak edən qəhvə bədənə dostdurmu, düşmənmi? 

Qəhvənin kafeinin sinirsistemini xəbərdar edir və dövranı canlandırır. Köln Universitet Xəstəxanasındapatoloq və toksikolog olaraq vəzifə yerinə yetirən Kuno Güttler bu sayədəbeyindəki qan dövranının gücləndiyini, daha çox oksigen təmin edildiyini busəbəblə adamın özünü daha dinc hiss etdiyini və bunun da adamın daha yaxşıdüşünməsini təmin edə biləcəyini ifadə edir.

Güttler qəhvənin beyin damarlarını daraltıcı təsiri səbəbiylə yüngül migrenağrılarını da dindirə  biləcəyini ifadə edir.


Qastrit ya da mədə xorası kimi mədə problemləri olan insanların çoxlu kofeiçməsi halında bu xəstəliklər daha da pis nəticəyə gələ bilir;

Qəhvə içmək bəzi insanlarda xolestrini artıra bilər.

Qəhvənin çox şirin içilməsi, ya da az şirin içilsə belə çox miqdardaistifadə edilirsə, beləlikle çox miqdarda şəkər istifadəsi ilə bağlı olaraqşəkər və çəki ilə bağlı problemlərin olması ehtimalı yaradır.


Qəhvənin tərkibindəki kofein ürək döyüntülərindəqeyri tarazlıqlar yaradır, ürəyin tez-tez döyünməsinə səbəb olur. Məhz buna görədə ürək xəstələri qəhvədən az istifadə etməlidir. Aparılan təcrübələr göstərmişdirki, həddindən artıq qəhvə içmək qan təzyiqinin yüksəlməsinə səbəb olur. Qəhvə,mədə xorası və qastrit kimi xəstəliklər törədir. 


Bu cür xəstələrin qəhvədən çoxistifadə etməsi narahatlıqların daha da artmasına və pisləşməsinə səbəb olur.Çünki, qəhvə mədəni qıcıqlandırır və mədə turşu ifraz etməyə başlayır. Miqrenləqəhvə isə düşməndirlər. Qəhvənin tərkibindəki qarışıqlar beyində olan hüceyrələrətəsir edir və miqren ağrıları yaradır. Qəhvənin tərkibindəki kofein orqanizmindəmiri saxlamasına imkan vermir və kalsiumun bədəndən sidik yolu ilə çıxmasınasəbəb olur. Bütün bunlar sümük əriməsi riskini çoxaldır.

Yüksək təzyiq: Edilənaraşdırmalara görə, nizamlı olaraq gündə 4-5 stəkan qəhvə içənlərin qan təzyiqləri,yəni təzyiqləri sürətlə yüksəlir.


Həddindənartıq qəhvə istehlakı ürəyin ritminə mənfi istiqamətdə təsir edir. Qəhvəninehtiva etdiyi kofein çox istehlak edildiyində, ürəkdə ritm pozuqluqları meydanagələ bilir. Nizamsız ürək atışları və ürək vurmasına səbəb ola bilir. Bu səbəbləxüsusilə ürək xəstələrinin məhdud miqdarda qəhvə içmələri lazımdır.

Qəhvə, mədəxorasını sürətləndirir. Bu səbəblə mədə xəstələrinin gündə 2 fincandan çox qəhvəistehlak etməmələri lazımdır.

Edilənaraşdırmalar, yemək zamanlarında yüksələn qan şəkəriylə birlikdə istehlak edilənqəhvənin şəkər xəstəliyini mənfi istiqamətdə təsir etdiyini ortaya qoyurdu. Mütəxəssislərşəkər xəstələrinin də qəhvəni məhdud istehlak etməsini təklif edir.

Mütəxəssislərinbir qismi qəhvənin bədəndə maye itkisinə səbəb olduğunu müdafiə edərkən, birqismi də bu itkinin əhəmiyyətsiz dərəcədə az olduğunu müdafiə edirlər. Lakinyenə də ağırlıq təşkil edən görüş digər kafeinli içkilər kimi qəhvənin də bədəndəsu itkisi yaratdığı istiqamətindədir.

Yenə eyni səbəblə qəhvə istehlakına son verildiyində baş ağrılarınınasılılıq səbəbiylə geri dönməsi vəziyyəti söz mövzusudur. Bu səbəblə bir çoxelm insanı qəhvə istehlakının mənfi təsirlərinə qarşı xəbərdar. Birçokaraşdırmacı və həkim böyrəküstü bezlərinin adrenalin istehsalını xəbərdaretdiyi üçün nizamlı qəhvə istehlakının bədəni davamlı stress altında saxladığıfikirindədir.

Qəhvənin faydaları və zərərləri mövzusunda indiyə qədər saysız araşdırmaedilmişdir. Edilən bəzi araşdırmalara görə qəhvənin Tip 2 diabet riskiniazaltması, Parkinson və Alzheimer xəstəliklərinə qarşı müəyyən bir nisbətdəqoruma təmin etməsi mümkündür.


Qəhvənin müsbət təsirlərinin tək səbəbi isə içindəki Kafeininə deyil, eynizamanda antioksidanlara söykənir. Çünki antioksidanlar orqanizmin çöldən aldığıhər cür zərərli maddəyə qarşı bir qoruma divarı vəzifəsini boynuna götürür.

Patoloq və toksikolog Kuno Güttler'e görə əlbəttə ki, bədənin özantioksidan müdafiə etmə sistemi mövcuddur. Ancaq Güttler qəhvənin bu sistemigücləndirici rol oynaya biləcəyini yazır.


Hazırladı:Oğuz Ayvaz