Adalet.azqadağan olunmuş kitabların siyahısını təqdim edir.

ErixMaria Remark – "Qərb cəbhəsində yenilik yoxdur”

1929-cu iltarixi müharibəni göstərən roman həmin dövrün müdafiə qüvvələrinin başçısıVermaxtı aşağıladığı və əsgərlərin motivasiyasını aşağı saldığı üçün NasistAlmaniyasında qadağan olunmuşdur.

ConSteynbek – "Qəzəb üzümləri”

ABŞ-ınKaliforniya ştatının sakinlərinin alçaldılması adı ilə qadağan edilib. Kəndtəsərrüfatı şirkətlərindən kitaba təzyiq olunub.

BorisPasternak – "Doktor Jivaqo”

Müharibəəleyhinə çıxan roman stalinizmi tənqid etdiyi üçün SSRİ-də 1988-ə qədər qadağanolunub.

VladimirNabokov – "Lolita”

Rus yazıçısı buromanı ingilis dilində yazıb. Roman ədəbsiz adı ilə Fransa, İngiltərə, Kanada,Yeni Zellandiya, Cənubi Amerika və Argentinada qadağan edildi. Əsər orta yaşlıbir adamın 12 yaşlı qıza marağından bəhs edir.

HenriMiller – "Xərçəng tropiki”

Roman 1934-cüildə yazılıb. Amerikada ədəbsizlik adı altında 30 ilə qədər qadağan olunub.

AdolfHitler – "Mənim mübarizəm”

1925 və 1926-cıillərdə yazılan kitabın Almaniyada yenidən çapına qadağa qoyulub. Eləcə dəAvstriya daxil olmaqla, bütün Avropa ölkələrində çapı dayandırılıb. Bu kitabınhələ də təhlükəli və eyni zamanda qorxulu hesab olunur. Kitabın Almaniyadaçapına qadağa bu yaxında götürülüb.

CorcOruel – "1984”, "Heyvanıstan”

1949-cu ildəyazılıb. Tarixi, utopik romandır. Əsər 1950-ci ildə SSRİ-də qadağan olunub.Stalin roman bəhs olunan iqtidarın öz imperiyası olduğunu düşünmüşdü. İngiltərəvə ABŞ-da isə antikommunizm, antisemitizm və seksual mövzusuna görə qağalaraməruz qalıb.

"Heyvanıstan”romanı isə Stalin və ölkəsinə ironiya edirdi. Bunu diqqətə alan ABŞ vəİngiltərə II Dünya Müharibəsində Stalini gücləndirməmək üçün müharibənin ənkritik vaxtlarında kitabı çap etməmək qərarı alıblar. Kitab hətta Keniyada daqadağan olunub.

Volter– "Kandid”

1759-cu ildəyazılıb. Roman "ədəbsiz” olduğu üçün 1930-cu ildə ABŞ gömrüklərində qadağanolunub.

QustavFlober – "Madam Bovari”

1856-cı ildəyazılıb. Roman fransız xalqının əxlaqi dəyərlərini alt-üst etdiyi üçün qadağanedildi. Yazıçı məhkəməyə verildi.

KarlMarks – "Kapital”

1867-ci ildəyazılıb. Türkiyədə uzun müddət çapına qadağa qoyulub.

SalmanRüşdi – "Şeytan ayələri”

1988-ci ildəyazılıb. İslama küfr etdiyi əsas götürülərək bir çox müsəlman ölkələrindəqadağan olunub. Hətta Xomeyni tərəfindən yazıçıya ölüm fitvası verilib.

ÇarlzDarvin – "Növlərin mənşəyi”

1859-cu ildəDarvinin təkamül nəzəriyyəsi haqqında yazdığı kitab Yuqoslaviyada, Yunanıstandaqadağan olunub. ABŞ-da 1925-dən 1967-ci ilə qədər təkamül nəzəriyyəsiniöyrətməyə icazə verilməyib.

AleksanrSoljenitsin – "İvan Denisoviçin bir günü”

1962-ci ildəyazılan roman iki ildən sonra Sovet İmperiyasında qadağan olunub.

"Minbir gecə nağılları”

Orta əsrlərdəyazılan "Min bir gecə nağılları” 1926-1950-ci illər arasında ABŞ-da ədəbsiz adlandırılaraqqadağan olunub. İran və Əfqanıstanda hələ də qadağan olunanlar siyahısındadır.Misirdə də çap edilməsinə icazə yoxdur.

Migelde Servantes – "Don Kixot”

XVII əsrinbaşlanğıcında çap olunan əsər İspaniyada "Xeyirxahlığın dəyərsiz olduğunugöstərdiyi” üçün qadağan olunub. Kitabın bəzi hissələri senzuraya uğradıqdansonra çap edilib. Yalnız XIX əsrdəheç bir hissə çıxarılmadan yayımlanıb.

FyodorDostoyevski – "Cinayət və cəza”

1866-cı ildəyazılan məşhur roman "mürtəce” olduğu əsas tutularaq Rusiyada, "pislik”iaşıladığı üçün isə Polşada qadağan olunub.

FransKafka – "Çevrilmə”

1915-ci ildəyazılan bu uzun hekayə (yaxud roman) Nasist Almaniyasında qadağan olunub.

CeymsCoys – "Uillis”

1922-ci ildəyazılan roman 1930-cu illərdə ədəbsiz hesab olunaraq ABŞ, İngiltərə vəAvstraliyada qadağan olunub. ABŞ 1933-cü ildə qadağanı geri götürüb.

DenBraun – "Da Vinçi şifrəsi”

2003-cü ildəyazılıb. Roman xristianlığı "alt-üst” etdiyi üçün Livanda qadağan olunub.

UliyamŞekspir – "Hamlet”

XVI əsrdəyazılan bu dram 1978-ci ildə Efiopiyada qadağan olunub.

ElifŞafak – "Ata və bic”

2006-cı ilyayımlanıb. Biri türk, digəri erməni əsilli olan bir ailənin fonundatürk-erməni münasibətlərinin 90 illiyini araşdıran bu tarixi romanın müəllifivə naşiri məhkəməyə verilib. "Türk millətini soyqırımı törədən kimi göstərmək,türkçülüyü aşağılamaq” iddiası irəli sürülüb. Məhkəmə Avropa Parlamentindəsəs-küy yaradandan sonra bəraət qazanıb.

NazimHikmət – "835 sətir”, "Cakondla Sİ-YA-U”, "Varan 3”, "1+1=1”, "Səsini itirənşəhər”

Nazim Hikmət1931-ci ildə "xalqı cinayətə təşviq etmək” maddəsi ilə həbs edilib. Bu dördşeir kitabı da qadağan olunub.

SəbahəddinƏli – "Şüşə saray”

1947-ci ildəyayımlanan son hekayəsi dövlətə qarşı çıxdığı iddiası ilə qadağan olunub.

Atillaİlhan – "Belə bir sevgi”

1979-cu ildəyayımlanan şeir kitabı Türkiyədəki 12 sentyabr hadisələri vaxtı yığışdırılıb.

CanYücel – "Rəngarəng”

Bu şeir kitabı1980-ci ildə Türkiyədə ədəbsiz olması iddiası ilə kitab mağazalarındanyığışdırılıb.

AnnaFrank – "Anna Frankın xatirə dəftəri”

Avtobiaqrafikəsərdir. Livanda sionist təbliğatı aparılması iddiası ilə qadağan olunub.

VasiliQrosman – "Həyat və tale”

1959-cu ildəyazılan roman Stalinqrad vuruşmasından sonra parçalanan ailənin hekayəsindənbəhs edirdi. O vaxtlar KQB tərəfindən təhlükəli hesab olunduğu üçün hələ çapolunmamış qadağan olundu və məhv edildi. Romanın bir sürəti 1980-ci ildə ortayaçıxdı və İsveçrədə çap olundu. Kitab XX əsrin "Hərb və sülh”ü kimi təqdimolunurdu.

AptonSinkler – "Çiqaqo qəssabxanaları”

Romanın orijinaladı "Meşə”dir. Kitab 1906-cı ildə yayımlanıb. 1956-cı ildə Şərqi Almaniyadakommunizmə zidd olduğu üçün qadağan edilib.

AndreMalro – "Ümid”

Bütün dillərətərcümə olunan populyar romandır. Əsər İspaniyada vətəndaş müharibəsindən bəhsedir. "Ümid” kommunist təbliğatı aparması iddiası ilə 1968-ci ildə Türkiyədəqadağan olunub və kitablar yığışdırılıb.

BettyMahmoody – "Qızım olmadan, əsla”

Roman əsasındafilm də çəkilib. Ölkəsini çirkin, pis, murdar göstərdiyi üçün İranda qadağanolunub.

LuisKerol – "Alisa möcüzələr diyarında”

Roman 1865-ciildə yazılıb. Əsərdə heyvanlara həddindən artıq insan özəllikləri yüklənməsiinsanlara həqarət sayılıb. Vaxt keçəndən sonra uşaqların heyvanlarla insanlaraeyni gözlə baxmasını əsas gətirərək 1931-ci ildə Çinin Hunan əyalətində qadağanolunub.

CefriKauçer – "Kenterberri hekayələri”

Hekayələrtoplusudur. XIV əsrdə İngiltərədə yazılan kitab ədəbsizlik əsası ilə ABŞ-dapoçt servisi tərəfindən daşınılması qadağan olundu.

HarriyetBiçer-Stou – "Tom dayının daxması”

Amerikalı qadınyazarın bu əsəri köləliyə qarşı olduğu üçün ölkəsinin cənub əyalətlərindəqadağan olunub. Çar I Nikolayın dövründə Rusiyada da bərabərlik fikirlərininaşılanması adı ilə kitabın çapına icazə verilməyib.

AllenGinsberg – "Ahu zar”

1955-ci ildə çapolunan şeir kitabıdır. San-Fransisko gömrüyündə ədəbsiz adlandırılaraq 1957-ciildə keçidi qadağan olunub.

OldosHaksli – "Cəsur yeni dünya”

1932-ci ildə çapolunub. Roman seksin əyləncə mahiyyətini göstərdiyi və cəmiyyət tərəfindənbunun təbii qarşılandığını yazdığı üçün eyni ildə İrlandiyada qadağan olunub.

LaurensD. H. – "Xanım Çaterleyin sevgilisi”

1928-ci ildəyazılan roman açıq-saçıq olduğu əsas tutularaq ABŞ-da 1959-1960- cı illərarasında qadağan olunub.

UilyamBerrouz – "Çılpaq səhər yeməyi”

1959-cu ildəyazılan roman 1962-də Boston məhkəməsində qadağan edilib. Dörd il keçdikdən sonra isə qadağa gerigötürülüb.