adalet.az header logo
  • Bakı 20°C
  • USD 1.7

ORALARDA KiMLƏR VAR: T?rkiyənin boks tarixinə ilk qızıl medal qazandıran

TOFİQ ABDİN
20184 | 2007-06-05 23:17
D?nya Boks Konseyi (WBC) D?nya (Qitələrarası) Boks Çempionu Sinan Şamil Sam amerikalı d?nya ağır çəkili əski çempionu Oliver McCall ile Ankarada ?nvan matçına çıxacaq. Ankara Atat?rk Spor Salonunda 16 iyunda baş tutacaq bu yarış öncəsində bir mətbuat konfransı keçirilib.Ankara Böy?kşəhər Bələdiyyəsi Mətbuat Mərkəzində keçirilən konfransa Sinan Şamil Sam, Ankara Böy?kşəhər Bələdiyyə Başkanı Melih Gökçek, T?rkiyə Boks Federasyonu Başkanı Caner Doğaneli və Arena Boks Klubunun Başkanı Ahmet ?ner qatılmışdır.D?nya Boks Çempionu Sinan Şamil Sam verdiyi açıqlamda ən böy?k xəyalının önəmli bir ?nvan matçını T?rkiyədə oynamaq olduğunu bildirərək, bu xəyalını həyata keçirəcəyi ?ç?n çox xöşbəxt olduğunu söyləmişdir.Sinan Şamil Sam belə bir yarışın T?rkiyədə ilk dəfə keçirilməsinə diqqət çəkərək demişdir: "Amerikalı rəqibim çox q?vvətli bir boksçu. D?nyanın ən yaxşı boksçusu olaraq tanınır.Lennox Levisi nokaut edən bir boksçu. Zatən belə bir önəmli maçda zəif bir rəqiblə yarışmazlar.?nvan maçında amerikalı rəqibim Oliver McCalla qarşı daha şanslı olduğumu d?ş?n?rəm".
   
   
   
   Sinan Şamil Sam
   
   Bu adı xatırladınızmı? Xatırlamadınızsa, bu xəbəri və sonra yazını oxuyun.
   
   
   
   ***
   
   
   
   And içməyə heç bir əsas yox.İnanın,bu ?ənci mən televizorda ?örən kimi dedim ki, bu azəri əsillidir. Qaşı-?öz?,danışığı,duruşu davranışı elə bizim kimi və ?stəlik də T?rkiyədə uzun zamanyaşadıqdan sonra bu ölkəyə bir çox şeylərdə uğur ?ətirən insanların bir zamanlar buralara köç?b ?ələn, necə deyərlər azərilər və başqa t?rk əsilli adamlar olduğunun daha çox fərqində olursan. Sinan Şamil Sam da eləcə...
   
   Dedim,vallah,bu ?ənc azərbaycanlıdır ki, azərbaycanlı. ?st?ndən bir neçə ??n keçdikdən sonra "H?rriyət" qəzeti onunla bir m?sahibə verdi.Yuxarıdakı xəbəri oxuduqda illər öncəsi bu böy?k boksçu ilə ?ör?ş?m? xatırladım və məndən öncə ?H?rriyət? qəzetinin yazarının mənim də verəcəyim suallara cavab aldığı ?ç?n bu ??n həmin intervy?n? oxuculara təqdim etməyi ?ərəkli bildim və bu böy?k, həm də çətin matçda Sinan Şamil Sama uğurlar arzulayaq.
   
   
   
   ***
   
   
   
   -Uşaqlıq illərində çox davakardınızmı? Buna ?örəmi boksu seçdiniz?
   
   -M?sibət davakar idim.Almaniyada doğuldum, amma 13 yaşına qədər Qarsda böy?d?m. Bizdən aşağıdakı məhəllədə k?rd uşaqları yaşayırdılar.Biz isə azəri uşaqlarıydıq. Bəzən ?z?-?zə ?əlib elə hey savaşardıq. Ancaq boksu seçməyimin belə bir işlə heç əlaqəsi yoxdur. İnadkaram, bunu deyə bilərəm və boksu seçməyimdə də bunun təsiri var. Sonra Ankaraya köçd?k. Məhəllədə boksla məşğul olan çox hörmət etdiyimiz birisi vardı, li Dəmir adında,onun sayəsində boksa başladım. Mənə deyirdilər ki, bir ??n atacaqsan bu boksu,amma mən də inad eləyib ?etdim bu işin ardınca.
   
   - Alnınızdakı bu çapıq uşaqlıq illərindən qalmamı?
   
   - Yox.Qardaşıma hirsləndim. Ş?şəyə toxundu, yarıldı. Necə deyim, mən bir az əsəbiyəm.
   
   -Davakaram,əsəbiyəm, inadkaram,-deyirsiniz.Daha nə var sizdə?
   
   -Bir az da əcayibəm mən.Lisedə oxuyarkən Ankara çempionu oldum,?örd?m ki, hər kəs mənimlə maraqlanır, məktəbin m?diri-zad maraqlanır mənimlə,ona görə də davam eləyim dedim.Sonra Gənclər arasında yarışda Avropa ikincisi oldum. Və sonra da Gənclər arasında D?nya çempionu. Birdən-birə məktəbdə hörmətli oldum. Baxdım ki,çox ?özəldir bu. Boksu atmamaqda bir fayda var d?ş?nd?m. O ??n, bu ??nd?r boksla məşğulam.
   
   -B?t?n bunlar ??c?n?z? kiməsə ?östərmək ?ç?n bir məşğuliyyətdir bəlkə?
   
   -Yooo...G?c?m? ?östərim deyəndən boksçu olmaz.Ç?nki öz?ndən ??cl?s?nə yaxa verəndə canını alarlar sənin.Kim olursa olsun.Qardaşın olsa belə bağışlamaz. Vur canını al. Mən belə deyiləm.
   
   - Siz birisinə acıyırmısınız. Sizdən daha ??cs?z birisini döyərmisiniz?
   
   -Yəni, döyərəm. M?tləq. Ama... canım,niyə rinqə çıxır ki,madam döy?şmək istəmir. Döy?ləcək də... Amma öz?m? məmnun etmək ?ç?n qarşımdakının canını alım deyə bir d?ş?ncəm yox. Yəni hər yumruğun bir ağırlığı var ki, ondan o yana keçmirəm.
   
   -Qələbə çalmasaydınız nə olacaqdı. Body-qardlığı ?özə almışdınızmı?
   
   -Meksikada yaşasaydım,zarafat etmirəm mən bir at oğrusu olardım.Mən belə bir adamam. Amma nə yalan danışım,mən boksun çətin bir iş olduğunu bilirəm, boks heç zaman başqa bir şeyə bənzəməz. Universiteti ?ç?nc? kursdan atmaq məcburiyyətində qaldım. Bizim məşqlər çox ağırdır bilirsiniz, boks oynayan başqa bir iş eləməz,bir məslək əldə eləyim boks oynaya-oynaya, yalan bu. Boks bitdiyi zaman əlində də bir şey yoxsa,eləyə biləcəyin şey yenə də boks olur. Bu dəfə rinqdə deyil, k?çədə. Həyatda mafiyaçılıq, dediyiniz o body-qardlığı d?ş?nmədim desəm yalan söyləmiş olaram. Böy?k bir ehtimalla ola bilərdim.
   
   -Bəziləri, x?susilə qadınlar, bu boksu vəhşi bir şey hesab eləyirlər. Belə bir qadınla qarşılaşdığınızda, yəni siz boksçusunuz deyə sizə yuxarıdan aşağı baxan və ??nahlandıran birisiylə ?z-?zə ?əldiyinizdə,öz?n?z? necə m?dafiə edərsiniz?
   
   -T?rkiyədə hətta taksiçilik də sizin dediyiniz mənada bir çox vəhşiliklə ?z-?zə ?əlmək baxımından bir məslək. 8-10 adamı doğrayıb öld?rməmişlərmi?Təhl?kəli və vəhşi olmayan nə var ki, bu ölkədə? Boks mənim məsləyim. Qaba desək, vuruşmaq da deyə bilərik buna. Bir az boksvari bir cavab verəcəyəm,amma inciməyin:Sizə nə var... bu mənim işim o qadının işi,halt etdiniz elə deyilmi?
   
   -D?nyanın ən ?nl? eşqlərinin arasında boksçular da vardır. Edit Piaf-Marsel Qarden məsələn. Boks oynarkən çox şöhrətli olmağı və şöhrətli qadınların maraqlanacağı birisi olmağı d?ş?nd?n?zm??
   
   - Bu suala kim yox deyər. ?z?nə hörmət eləyən hər bir kişi, təbii öz?n? sevirsə yalan söyləməz. Ayıb olan nədir ki? Mən bu qadınla maraqlanıram deyə d?ş?nmək o qədər də böy?k bir iş deyil,amma birisi sorsa, kimsə yalan danışıb yox deyə bilər,amma mən yox demirəm.
   
   -Rokki filmləri ?östərilirkən siz boksla məşğul olurdunuzmu. Silvestr Stalloneyə bənzəmək istərdinizmi?
   
   -Əgər boksla məşğul olmasaydım ona bənzəmək istərdim. Amma bu işi yaxından bildiyim ?ç?n onun hərəkətlərinin yalan olduğunu,bir çox boks qanunlarını bilmədiyini çox açıq-aydın və rahat ?ör?rəm.Silvestr Stallone boksdan heç nə anlamır.Sizi inandıra bilmişmi,bilmirəm, amma məni inandıra bilməz.
   
   
   
   RUSCA BİLİRƏM...
   
   
   
   -T?rkiyədə qadın boks tamaşaçısı varmı?
   
   -Bir o qədər də yox.Amma Avropada,d?nyada var. Peşəkar yarışlarda rinqin ətrafına baxarsınız, ilk sırada elə qadınları ?örərsiniz. Fərqli bir qadınlardır onlar. Qadınlara hörmət orada da bilinir.
   
   -Bir şey sorum: bu boksda yarış zamanı öz?n? bu işə aludə etməyin y?zdə neçəsi var. Məsələn tamaşaçılar arasında sev?iliniz Seçil Al??n oturmuş olarsa və ya seyirciniz, sizə necə təsir eləyər bu?
   
   -Sev?ilimin məni izləməsi mənə çox pis təsir eləyər. D?nya çempionluğunda nə işi var ki, onun... Eyni şəkildə atamın da, qardaşımın da olmasını istəmirəm. Anam heç ?əlməz demək olar ki... onlar olanda mən rahat olmuram.
   
   -Deyək ki, bir oyun zamanı 3 dənə əcaib, qorxulu və sarsıdıcı yumruq aldınız. Belə keçirmi insanın ağlından : a) vah, allah, məğlub oldum. b)İşlər çətinləşir. c) vay əclaf, indi səni öld?rəcəyəm. d) hərif, atam belə mənə bir yumruq vurmadı bu adam kimdir ki...ə). e) vay allah, bu yumruq beynimi zədələdimi ?örəsən?
   
   - Beynimdə bir zədə varmı-yoxmudan başqa sizin dediyiniz bir çox şeyləri d?ş?n?rsən. Amma o beyin məsələsini d?ş?nən birisi bu işə başlamaz. Rinqdə çox sərt bir yumruq aldığında keçmişdə yaşadığın bir an, bir hadisə ?əlib keçir ?özlərinin ön?ndən. Zor bir vəziyyət.Amma belədir. Oyunla əlaqəsi olsun olmasın.Ya da sanki kar olursan.B?t?n səslər kəsilir,tamaşaçıların arasından birinin səsini eşidirsən.Başqa heç bir şey eşitmirsən. Deyəsən, anlada bilmirəm.
   
   -Dostoyevskinin nəyini sevirsiniz?
   
   
   
   

TƏQVİM / ARXİV