ÜÇ FIŞTIRIQ - Fazil SƏNAN yazır
Elə bil cibindən daşsallanmışdı. Tez-tez şübhəli-şübhəli ətrafına boylanırdı. Arxadan gələn ayaqsəslərini eşidən kimi «Dayan, bizimlə gedəcəksən» fikri beynindən keçirdi. Heçbir hadisənin baş vermədiyini gördükcə yavaş-yavaş öz-özünə toxtaqlıq verirdi."Arvad düz deyir, qorxağam. Mənlə bir yerdə işləyənin hamısının evi-eşiyi,altının maşını, dolanışığı, nə bilim nəyi… Mənsə aldığım maaşla yarı ac, yarıtox bu ayı o biri aya güclə çatdırıram. Xeyir-şərin birinə gedəndə beşini dətəxirə salıram. İş yoldaşlarım var-dövləti, maşını, uşaqlarına yaratdıqlarışərait ilə öyündükləri halda, mən də həmişə «Təmiz adamdır» titulu iləöyünmüşəm”. Bir də onda ayıldı ki, mərkəzi bazarın qapısına çatıbdır. İki böyüktorba alıb bazarlıq etməyə başladı. Kabablıq ətdən tutmuş, göy-göyərtiyə kimihər şeylə torbanı doldurdu. Hətta yarım litirlik bir araq da aldı və bazardançıxıb yola düzəldi. Arvadının deyəcəyi xoş sözlərin müqabilində torbalarınağır olduğunu hiss etməyərək evə tez çatmağa tələsdi. Qorxunu tamam yadındançıxartmışdı. Başa düşmədiyi bir sevinc içini çulğamışdı. Ömründə bir dəfəarvadının gülərüzlə «A kişi, maşallah olsun, bu nə bazarlıqdı etmisən? Lapbazarı yığıb gətirmisən ki. Neçə ildi arvadınam, sənin bu cur əli dolu evəgəldiyini görməmişəm, gəl bir səni maç edim…» kimi sözləri fikrindəcanlandıraraq gülümsədiyi məqamda, qəflətən çalınan fit səsilə birgə«Dayanın!» sözlərini eşidər-eşitməz torbaları əlindən yerə düşdü, rəngi kəfənədöndü və qılçaları titrəməyə başladı. Qolundan tutan polisin üzünə baxaraqudquna-udquna:
– Bağışlayın, vallah bir dəeləmərəm.
– A kişi, nəyi eləməzsən?Maşın sizi vurmuşdu. Piyadalar üçün keçid var, oradan gedə bilmirsən? – deyənpolis başladı yola dağılmış ayın-oyunu torbaya yığmağa.
Heykəl kimi donub qalmışdı.Handan-hana toxdayaraq özünü ələ alıb dilləndi.
– Nə bilim ay oğul, fikirliidim.
– Fikirli olsan da, ətrafabaxmaq lazımdı. Xüsusəndə yolu keçəndə.
Səkidə torbaları yerə qoyanpolis; «Di sizə yaxşı yol» deyib geri dönmək istəyəndə «Çox sağ ol, oğul» deyənmüsahibinin sifətinə gözü sataşdı.
– Siz Qəzənfər müəllimdeyilsiniz?
– Bəli, Qəzənfər müəlliməm.
– Xoş gördük, müəllim.Necəsiniz? Polis, sevincək müəllimin boynunu qucaqlayıb üzündən öpdü.
– Bağışlayın, oğul, tanıyabilmədim.
– Ramizəm, müəllim. Siz yaxşı müəllimsiniz. Sizinmənə hörmətiniz keçib.
– Nə hörmətim, oğul?
– Təmənnazsız qiymətyazmısınız mənə. Siz kristal adamsınız. Sizin kimi təmiz adamlar çox azdır.
Polisin sözlərindən bədəninəbir xəcalət təri gəldi. Səkiyə qoyulmuş dolu torbalara baxdıqca Qəzənfər müəllimielə bil boğurdular. Ona elə gəlirdi ki, yanlarından keçənlər «Siz kristaladamsınız» sözlərinə istehza edərək gülürlər.
– Sağ ol, oğul. Oxumusan,almısan.
– Xeyir, müəllim, elə dəoxuyan tələbə deyildim. Deyirdiniz ki, insafım yol vermir. Mənim yazdığım «qeyri-kafi»qiymətindən başqaları qazanc götürür. Ona görə də heç kəsə «qeyri-kafi»yazmıram.
– Düz deyirsən, mən tələbəyəelə indi də «qeyri-kafi» yazmıram.
– Qəzənfər müəllim indi də aliməktəbdə işləyirsiniz?
– Bəli, indi də işləyirəm.
– Ayda nə alırsınız?
– Üç yüz, üç yüz əlli, belədə.
– A müəllim, sizin aydaaldığınız 300 manatı, mən üç fıştırığa alıram.
– Necə yanı, üç fıştırığa alırsan.Düzü başa düşmədim. Rəngi durulmuş Qəzənfər müəllim gülümsündü.
– Bir az gözləyin, bu dəqiqədeyim müəllim. Polis işıqforun qırmızı işığına məhəl qoymayıb keçən xaricimaşının əylənməsi üçün fit çaldı. Sürücü maşını yolun kənarına çəkib saxladı.
– Bağışlayın, Qəzənfərmüəllim. Bu dəqiqə gəlirəm, – deyən polis maşında əyləşmiş sürücüyə yaxınlaşdı.Xeyli söhbətdən sonra Ramiz Qəzənfər müəllimin yanına döndü.
– Gördünmü, müəllim?
– Nəyi, oğul?
– Həm işıqforu düz keçmədi,həm də içmişdi. Yalvar-yapış etdi, yaxın bir adamın adını çəkəndən sonra andiçdi ki, cibimdə bir yüzlük var, o da sənin olsun. İndi müəllim, həmin yüzlüyüsizin cibinizə qoyuram.
– Mənim cibimə niyə? Özünüitirdi Qəzənfər müəllim.
– Müəllim, heç olmasa birlikdəbir stəkan çay içməliydik. Mən indi iş başındayam, sonra da görüşək-görüşməyək,onu bilmək olmaz.
– Yox, yox, nə danışırsan,Ramiz, oğul. Qəzənfər müəllim etiraz etdi.
– Bilirəm, müəllim bu pulurüşvət hesab edirsiniz. Çirkli pul kimi iyrənirsiniz. Həqiqəti deyim ki, bizdətəmiz pul tapmaq bir az qəliz məsələdir. Amma xahiş edirəm sözümü yerəsalmayın. Bilirsinizmi, bir fitlə sizi ölümün ağzından almışam. Uzun illərdiki, sizi görmürdüm. Xatirimdə təmiz bir müəllim kimi qalmısınız. Ramizəlindəki yüzlüyü Qəzənfər müəllimin cibinə qoydu və yaxşı yol arzulayaraqondan ayrıldı.
Qəzənfər müəllim cibindən puluçıxardaraq bir yüzlüyə və bir də xidməti polis maşınına doğru gedən Ramizinarxasınca baxaraq öz-özünə pıçıldadı:
– Çox maraqlıdır, bir fıştırığayüz manat verirlər. Sonra dərindən bir köks ötürərək torbalar əlində, yüzlükisə cibində yoluna düzəldi.