Sərvəti talan olunmuş səhra
Dünyanın
bir çox yerlərində kabus şəhərlər mövcuddur. Onlardan bəziləri atom partlayışından
sonra tərk edilib, bəziləri kəskin iqlim dəyişikliyi, su çatışmazlığı və s.
səbəblərdən sakinsiz qalıblar. Amma Afrikanın Kolmanskop şəhərinin isə dərdi
başqadır. Bir vaxtlar təkcə afrikalıları deyil, az qala bütün dünyanı
brilyantla təmin edən bu şəhər təbii sərvəti bitdikdən sonra heç kimə lazım
olmayıb.
Şəhər
Namibiyanın cənubunda, səhranın düz ortasında yerləşir. Hər şey onunla başladı
ki, 1908-ci ildə bu səhralıqdan keçən Zəkəriyyə Leval adlı bir yolçu qumluğun
arasından parlaq bir daş tapır. Hiss edir ki, bu adi daş deyil. Mənzil başına
çatan kimi onu dəmiryolu idarəsinin rəisinə göstərir. Elə bununla da
dünyanın daha bir "qızdırması” başlayır. Tapılan daş ən təmiz brilyantlardan
olduğundan Avropanın marıta durmuş işbazları Afrikanın bu səhralığına
tökülüşürlər. Tezliklə burada həyat qaynayır. Hər gələn avropalı özü üçün
qərargah tikir. İndiyədək dəbdəbəli həyat görməyən Afrika öz qoynunda "kiçik Avropa”
yetişdirir. Artıq 10 ildən sonra varlanmış gəlmələr burda öz rahatlıqları üçün
qəşəng binalar, məktəb, hətta xəstəxana açdırırlar. Məhz Hitler ordusunu da
Namibiya brilyantıları ən güclü edə bilir. Çünki ən çox brilyant zavodları
almanlara məxsus idi. Deyilənə görə, o vaxt ilk rentgen aparatlarından biri də
məhz bu səhra şəhərdə yerləşirmiş. Amma insanları müalicə etmək üçün yox,
brilyantları oğurlamaq üçün onu udan, ağlagəlməz yerlərində gizlədən fəhlələri
rentgenlə ifşa etmək üçün.
Ta ki 1954-cü ilə qədər səhranın bağrı yarıldı. Həmin ildən sonra təbii sərvətlər tükəndiyindən, şəhər gəlmələrdən boşaldı. Bütün dəbdəbəli evlər yerli afrikalılara qaldı. Amma afrikalılar təkbaşına bacarmadılar, yenə aclıq, susuzluq onları pərən-pərən saldı və nəticədə o avropasayağı şəhər 70 ildən artıqdır ki, səhrada kimsəsiz qalıb. Getdikcə xarabalığa çevrilən şəhərin evlərində indi səhra qumları "yaşayır”.