Bakıda evlər ucuzlaşacaq
Dünya
bazarındakı son dəyişikliklər – neftin və qızılın ucuzlaşması bir çox sahələrdə
hiss olunduğu kimi əmlak bazarında da özünü göstərib. 2014-cü ilin geridə qalan
ayları Bakının və eləcə də ölkənin mənzil bazarında öz spesifikliyi ilə yadda
qaldı. İlin əvvəlindəki sürətli qiymət
artımları daha sonra azalma, payıza doğru isə stabilləşmə və son ayda isə
durğunluqla müşahidə edildi. İqtisadçı ekspert Vüqar Bayramov hesab edir ki, neftin ucuzlaşması evlərin də qiymətini aşağı
salacaq. Onun sözlərinə görə, qarşıdakı ay yarımda durğunluqun davam edəcəyi və
2015-ci ilin ilk aylarından başlayaraq isə əmlak bazarında tələbin azalacağı
proqnozlaşdırır.
Digər tərəfdən, əmlak bazarındakı son 2 ildəki qiymət artımları
heç də iqtisadi səbəblər ilə əlaqələndirilmir. Əksinə, ötən ilki qiymət artımlarında iqtisadi
faktorlardan daha çox süni və eləcə də psixoloji amillər rol oynayırdı: " Artıq əmlak bazarındakı
"köpüklər” partlamaq ərəfəsindədir. Bu isə mənzil bazarında yenidən qiymət
azalmalarında özünü ehtiva edə bilər. Əvvəlla, neftin dünya bazarı qiymətində
azalmalar davam edərsə, bu əmlak bazarında tələbatın azalmasına və qiymətlərin
aşağı düşməsinə səbəb olacaq. Neft ölkəsi olan Azərbaycanda dövriyyədə olan
pulun həcmi eyni zamanda qara qızılın dünya bazarı qiyməti ilə sıx bağlıdır.
İxracımızın 94 faizinin neft və neft məhsullarından ibarət olduğunu nəzərə alsaq, bu zaman enerji sektorunun
digər sferalar ilə əlaqəsini müəyyənləşdirmək çətin olmaz. Digər tərəfdən,
psixoloji olaraq strateji məhsulların dünya bazarı qiyməti aşağı düşən zaman əmlaka olan tələbatın
azalması müşahidə edilir”.
Ekspert ucuzlaşmanın digər bir səbəbini
də Rusiya iqtisadiyyatinda müşahidə edilən durğunluqla əlaqələndirir. Belə ki,
bu durğunluq şimal qonşumuzda yaşayan
azərbaycanlıların da maliyyə vəziyyətinə mənfi təsir göstərir. V. Bayramov
bildirir ki, 2014-cü ildə Rusiyada yaşayan azərbaycanlıların ölkəmizə
göndərdikləri pulların məbləğinin ən azı 30 faizə yaxın azalacağı gözlənilir: "Monitorinq
göstərir ki, mənzil bazarına tələbatın təxminən 1/3-i MDB-də xüsusən də
Rusiyada yaşayan azərbaycanlıları payına düşür. Biznes zəifləyən
həmyerlilərimiz artıq paytaxtın mənzil bazarında ciddi tələb formalaşdıra
bilmirlər. Başqa tərəfdən, Rusiyada yaşayan və biznes ilə məşğul olan
azərbaycanlıların böyük əksəriyyətinin Bakıda mənzili var. Hətta Rusiyada yaşayan həmyerlimizin
bir qismi Bakıda 1 deyil,
daha çox mənzilə sahibdir. Həmyerlilərimizin biznesinin zəifləməsi onların
Bakıdakı mənzillərini satışa çıxarmasına və təklifin artmasına səbəb ola bilər”.
İqtisadçının fikrincə, daha bir səbəb Bakının
mənzil bazarındakı qiymətlərin
artıq son həddə olmasıdır.
"Artıq tavana dirəndiyi üçün yeni qiymət yüksəlişləri üçün real zəmin
yoxdur. Son 2 ildə paytaxtın mənzil bazarında müşahidə edilən qiymət
artımları Bakını regionun ən bahalı şəhərlərindən birinə çevrilib. Bu isə,
mənzil bazarında psixiloji təzyiq formalaşdırıb”, - deyə V. Bayramov vurğulayır.
Başqa bir səbəb isə paytaxtda
infrastrkturunun genişləndirilməsi ilə bağlı aparılan söküntülərdir ki, bu da mənzil bazarında böyük həcmdə vəsaitin daxil
olmasına gətirib çıxarmır. Kompensasiyaların böyük qismi Bakı ətrafı
qəsəbələrində evlərin və ya torpaqların alınmasına yönəldilir. Digər tərəfdən,
bu pullar daha çox təkrar mənzil bazarında tələbə təsir göstərir.
Beləliklə,
Rusiyadakı durğunluq və neftin dünya bazar qiymətindəki kəskin azalmalar davam
edərsə, paytaxtın əmlak bazarı yeni dəyişikliklər ilə üz-üzə qalacaq.