adalet.az header logo
  • Bakı 8°C
  • USD 1.7

Nədənsə ilk eşqi unutmur insan

MƏMMƏD ARAZ
70784 | 2012-11-21 13:23
SƏNİ AXTARIRAM

Gözümdən getməyir camalın sənin,

Köçüb qonşuluqdan hayana getdin?

Kəpəzmi, Qoşqarmı oldu məskənin

Yoxsa onlardan da o yana getdin?



Qoynunda dəfinə tapdığın zaman

Ucaltdı dağ boyda hansı dağ səni?

Nərgiz rəng aldımı yanaqlarından

Öpəndə nərgizli bir yaylaq səni?



Görəsən, bu soraq düşdümü elə:

"Yamanca şöhrətli mühəndisdir o!"

Eşqin hansı qəlbi gətirdi dilə?

Kim dedi ilqara, əhdə düzdür o?



Gözümdən getməyir camalın sənin,

Köçüb qonşuluqdan hayana getdin?

Kəpəzmi, Qoşqarmı oldu məskənin

Yoxsa onlardan da o yana getdin?



Səni axtarıram o gündən bəri,

Axı açmamışdım sənə könlümü.

Yaz gəldi, açıldı bahar gülləri,

Mənsə açmamışam yenə könlümü.



Bəzən tüfəng alıb çıxsam da düzə,

Ceyran oylağından aralı gəzdim.

Ovçu ov axtarar, ovçu ov gəzər,

Mən məni ovlayan maralı gəzdim.



Bəzən ac qayıtdım evə də, amma

Bir tikə çörəyi yeyə bilmədim.

Bütün sirlərimi bilən anama,

Məhəbbət sirrimi deyə bilmədim...



Bəli, axtarıram səni o gündən,

Könlüm istəyəni görə bilmirəm.

Qəlbimi özünlə aparmısan sən,

Mən onu heç kəsə verə bilmirəm...



1957



QONŞU GƏLİNİ

Qarşı pəncərənin önündə bəzən

Durub sevgilini gözləyəndə sən,

Alır qucağına xəyallar məni,

Rahat buraxmayır suallar məni.



İnsan da bu qədər cüt yaranarmış

Həyatın nə incə sirləri varmış!

Baxıram, elə bil üzü üzündür,

Baxışı baxışın, gözü gözündür...



Bəlkə görməmisən həmin qızı sən,

Nə ola görəsən toyumuzu sən!

Hörmətlə sıxaram onda əlini,

Ay qonşu gəlini, qonşu gəlini..

.

Həyatın nə incə sirləri varmış,

İnsan da bu qədər cüt yaranarmış...

Lakin qısqanclığın üzü yamandır,

Sevgilim küsməsin məndən, amandır...



Mən sənə baxmıram gözəlsən,- deyə,

Demirsən, bəs niyə baxıram, niyə?

Ay qonşu gəlini, mən utanıram

Deyəm sənə: - Baxıb onu anıram.



1955.



AYRILIQ

De niyə dalğınsan, dərdin var kimi,

Alıb qucağına fikirlər səni?

Ötən tələbəlik illərinəmi

Şirin xatirələr çəkirlər səni?



Sevdiyin o qızmı düşür yadına?

Nədənsə ilk eşqi unutmur insan.

Utancaq bir səslə bəlkə də ona

Könül açdığını xatırlayırsan?



Söylə, ayrılığı duyurmu ürək?

Axı biz ayrılmaz sirdaşlar idik.

(Bir məslək yolunda birləşdirərək,

Sən bizi dost etdin, ey tələbəlik!)



Dostum, institutun pillələrində

Mənim də, mənim də izlərim vardır.

Gəzdiyin bu zalın lövhələrində

Hələ silinməmiş sözlərim vardır.



Bəzən mürgüləmiş gecənin özü,

Mən sirdaş olmuşam öz xəyalıma.

Ələyib seçmişəm neçə min sözü,

Cavab tapmaq üçün bir sualıma.



Hərdən düşündükcə çatılır qaşım,

Təhsil illərinin başqadır dadı.

Bu illər ərzində, ey qəlb yoldaşım,

Bizim bir sözümüz ayrı olmadı.



(Bəxtiyar olaram öz istedadım

O gündən bir lövhə yarada bilsə.

Toz-duman içində qoy itsin adım,

İlhamım bir şerə qadir deyilsə.)



Böldük duyğumuzu, şadlığı, qəmi,

Bir oldu fikrimiz, əməllərimiz.

Bu gün, məslək dostu, könül həmdəmi,

Artıq vidalaşır dost əllərimiz.



Duyub ayrılığı çırpınır ürək,

Axı biz ayrılmaz sirdaşlar idik.

(Bir məslək yolunda birləşdirərək

Sən bizi dost etdin, ey tələbəlik!)



Dostum, düşünmə ki, ayrılırıq biz,

Doğrudur, gün gəlib ötüşəcəkdir.

Bir məna daşıyan saf əməlimiz

Həyat məktəbində görüşəcəkdir.



1954.



BİR SƏNİN EŞQİNLƏ...

Yenə varaqlandı könül kitabım

Bir sənin, bir sənin eşqinlə, gözəl!

Düşündüm gül açır, bülbül oxuyur

Bir sənin, bir sənin eşqinlə, gözəl!



Sinəmə bir eşqin sazını asdım,

Hər könül nəğməmi o dedi, yazdım.

Çox eşqin səsinə qulaq da asdım

Bir sənin, bir sənin eşqinlə, gözəl!



Gah odsuz, alovsuz pərvanə oldum,

Eşqinlə güləcək divanə oldum.

Bəlkə yüz gözələ biganə oldum

Bir sənin, bir sənin eşqinlə, gözəl!



Qəm-kədər üzünə tutanda pərdə

Qəmləndi çaylar da, şəlalələr də.

Sandım-doğur günəş, gülür səhər də

Bir sənin, bir sənin eşqinlə, gözəl!



Sənsiz bir anıma dedim bir ildi,

Dərdimi nə bacı, nə ana bildi...

Məhəbbət önündə qəddim əyildi

Bir sənin, bir sənin eşqinlə, gözəl!

1956



UNUDA BİLMİRƏM

Terek sularını seyrə dalaraq,

Öz ilk sevgilimi anıram yenə.

Bu yaşıl sahildə neçə il qabaq

Yandığım kimi də yanıram yenə.



Od alır qəlbimdə hisslər, duyğular

O son ayrılığı saldıqca yada.

Deyin sevgilimi, deyin, ey sular,

Ayrılıq üçünmü sevdim dünyada?!



Susdu bu sahildə o qızın səsi,

Güllər, çiçəklər də başını əydi.

Sevgilimə deyən düşmən gülləsi

Sandım ki, mənim öz qəlbimə dəydi.



Bu mavi sulara son dəfə baxdı,

Əbədi yumuldu o mavi gözlər

Axdı ləpələr tək, süzülüb axdı

O dalğın baxışlar, səmavi gözlər...



Fəqət biz susmadıq, biz coşduq yenə

Vətənin Lenası, Volqası kimi.

Hissəmiz sahildən düşmən üstünə

Axdı bir intiqam dalğası kimi.



Dedim, o ölsə də qəlbində zəfər

Ölmədi arzusu, eşqi, sevdası.

Topların səsində Berlinə qədər

Getdi onun səsi, onun sədası...



Çox illər keçibdir həmin o gündən

Odla nəfəs almır bu torpaq, bu su.

İndi bu sahildə duymayıram mən

Mərmi vıyıltısı, barıt qorxusu.



Elə bil rəngini dəyişir yer də,

Dava, qan görməyib sanki bu diyar.

Sahil boyundakı kənddə, şəhərdə

Nə sınıq pəncərə, nə uçuq ev var.



Təzə ot bitirib qoynunda o vaxt

Səngər qurduğumuz təpələr belə.

Traktor səsiylə salamlaşaraq,

Yeni nəğmə deyir ləpələr belə.



Lakin mən yenə bir döyüşçü kimi

Anıram o keçən illəri bir-bir.

Ölən sevgilimi, ölməz eşqimi

Ürəyim unuda, unuda bilmir.



1956.



SEVGİ NƏĞMƏSİ

Bir sevgi nəğməsi yaradım deyə,

Bu axşam bulanıb, duruluram mən.

Onu düşünərkən bilmirəm niyə

Başqa bir nəğməyə vuruluram mən.



Kiçik bir mahnını bəstələyincə

Xəyalın min eli dolansın gərək.

Sevən bir ürəyin səsini necə,

Necə dinləməsin sevən bir ürək...



Yenə dillənirsən qonşu otaqdan,

"Sus" demək gəlmir dilimdən, ay qız.

Dalmışam nəğmənə yenə bayaqdan,

Almısan nəğməmi əlimdən, ay qız.



Elə bil, deyir ki, qopan bir səda,

"Divar aramızda daşdan olsa da,

Gərək daş olmaya ürəklərimiz,

Bir varaq eləyək iki qəlbi biz".



Susuram önündə o şeriyyətin,

Ürəyim dolsa da, ağ qalır kağız.

Qələmsiz, kağızsız ilk məhəbbətin

Yazır nəğməsini qəlbimə o qız.

1957.



O BAXIŞLAR...

O, məni görərkən dayandı bir an,

Dalğın baxışları mənə tanışdı...

Eşqin mənasını duyduğum zaman

Məni o baxışlar yaralamışdı...



İndi o dayandı, sözü var kimi,

Mən yana baxsam da, o mənə baxdı.

Elə bil sıxlaşan buludlar kimi

Bu saat sinəsi boşalacaqdı...



Dilində üç dəfə səsləndi adım,

Sanki öz adım da çıxdı yadımdan.

Onu dindirmədim, danışdırmadım,

Getdi, yaralanmış getdi yanımdan.



O getdi, sahilə baxdım bir qədər,

Mən orda açmışdım ona qəlbimi.

Dayandı gözümdə dalğalı Xəzər,

Mənim ilk eşqimin şahidi kimi...



O çağlar xəyalda yaşadı yalnız,

Aldı məhəbbəti şöhrətmi, nəmi?

Başqa birisinə uyaraq o qız,

Oduna yandırdı odlu sinəmi.



Bəs indi qarşımda dayandı nədən,

Yenəmi, ürəyi məndə qalırdı?

Bəlkə bir röya tək çəkilib gedən

İlk eşqi, ilk andı xəbər alırdı.



Bəlkə öz işindən peşmandı, nahaq

Əl verib, onunla barışmadım mən.

İlk eşqi qəlbindən çıxarıb nə vaxt

Necə atdığını soruşmadım mən...



Bəlkə ürəyinə yol tapıb kədər,

Mənimlə bölüşmək istədi bir az...

(Könül, təəssüfə qapılma hədər,

Axan su bir daha geri qayıtmaz...)



O gündən bəridir həftələr, aylar

Ömrümdən-günümdən gəlib şən keçir.

Lakin düşündükcə, bulanıq çaylar

Sanıram kükrəyib qəlbimdən keçir.



Deyirəm özümü danlayım barı-

Ürəyi ürəkdən araladım mən.

Məni yaralayan o baxışları

Niyə yaraladım, yaraladım mən?!



1955.

Redaksiyadan: 14 oktyabr Xalq şairi Məmməd Arazın doğum günüdür.

MƏMMƏD ARAZ

TƏQVİM / ARXİV