Daşları bozarıb, insanların ayaq izlərindən didilmiş dəhlizlə tanış qapıya tərəf gedirəm. Bir vaxtlar bu qapını onun üçün döymüşdüm. İndi özüm üçün döyürəm. Aradakı yaş çox olsa da, illər çox azdı... Cəmi, beş il. Sağ qalsaydı onun yaşı altmış beş olardı. Mən isə hələ otuzda çabalayıram...
Mavi rənglə rənglənmiş taxta qapının qarşısında dayanıram. Son vaxtlar içdiyim dərmanların təsirindən, ya nədirsə, günün günorta çağı yuxulayıram. Əsnəməkdən gözlərimdən yaş damcılayır. İmkan verən olsa, elə bu dəhlizdə yıxılıb yataram.
Qapını döyürəm içəridən səs gəlmir. Qapının yanındakı oturacaqda oturan qarayanız cavan oğlan deyir ki, - həkim reanimasiyaya gedib, yarım saata bəlkə gəldi. Diqqətlə onun yanında oturan, əlləri, başı əsən, rəngi ölüm qorxusu ilə saralmış yaşlı qadını nəzərdən keçirirəm. Tanış azardı... Bir anlıq fikirləşirəm, birdən mənim də axırım belə gətirdi... Eh, rəhmətliyin qızı nə axır bazlıqdı, sən hələ gör gedib bir o axıra çıxa biləcəksənmi?!
Dəhlizdə dayana bilmirəm. Yay, qış yarpaqları tozla bürünən tanış ağacları, oturacaqları olan rəngsiz həyətə çıxıram. Oturacaqların birində əyləşirəm. Fikrim dinc dayanmır, elə hey öz işindədi. Yadıma salıram, ilk dəfə anam demişkən bu xaraba qalmışa beş il əvvəl qora bişirən avqust ayında gəlmişdik.
Dənizdən təzəcə evə çatmışdım ki, telefon zəng çaldı. Anamın heç vaxt unutmadığım vahiməli səsini eşitmişdim. "Tez gəl, atanı xəstəxanaya aparırıq". Dəstək əlimdə quruyub qalmışdım. Deməli, mən şairlərin şəninə şeirlər qoşduğu mavi dənizin qırçınlarında sərinləyəndə o, istidən boğulub, ağrıdan qıvrılırmış. Hələ də o günü, dənizin həmin günü mənə bəxş etdiyi xoşbəxtliyi özümə bağışlaya bilmirəm...
Qaçqın düşəndən sonra bir neçə yaxınlarımın belə ağır xəbərlərini almışdım. Amma atamın xəstəxanaya getməsi o gündən sonra ən ağır xəbərim olmuşdu. Arxamın, dayağımın, bir andaca həmişəlik çökdüyünü, uçduğunu hiss etmişdim bir andaca...
Bu yaxınlarda rəhmətlik Yaşar Nuri ilə sevənlərinin, dostlarının vida kadrlarını izlədim. Hamı danışırdı. Bircə qadın isə həm danışırdı, həm də ağlayırdı... Firəngiz Mütəllimova, danışığının səbatını sona qədər çatdıra bilmirdi. Hıçqıra-hıçqıra - bu gün mən arxamı, dayağımı itirdim deyirdi... Onu necə gözəl anlayırdım ilahi. Qadın əsl dayağını, atasını itirdikdən sonra otuz, qırx illik dostunu və ya küçədən keçən, ən qəlbi təmiz, onun halına, dərdinə yanan yadı belə özünə ömürlük dayaq seçməyə hazırdı. Təki, ürəyinə dəyən zərbələrdən onu azca da olsa qoruyan biri olsun.
Xəstəxananın həyətinə hay-həşirlə bir ambulans girir. Yenə kimisə gətirirlər... Reanimasiyanın qapıları ağzını əjdaha kimi açıb, onu udur.
Bu əjdaha ağızlı qapı bir zamanlar mənə əziz olanı adamı da beləcə acgözlüklə udmuşdu. Lakin sonacan uda bilməmişdi. Yarımcan edib onu təzədən özümüzə qaytarmışdı. İkinci dəfə soyuq bir qış günündə bu qapılar yenə acmışdı. Bu dəfə də onu ölümcül edib geri qaytarmışdı. Talenin ixtiyarına buraxmışdı, öz qurbanını... Tale də həyatla əlbir olub, bu işin öhdəsindən ustalıqla gəlmişdi.
Saçlarıma toxunan tozlu yarpaqların arasından bəstəboy, arıq, eynəkli həkimin reanimasiyadan çıxıb otağına tərəf getdiyini görürəm. Mən də ağır-ağır onu izləyirəm. Həkimin otağına məndən əvvəlki qadınla oğlan girir. Qadın yaxasından yapışan xəstəliklə bağlı sualların hamısını bir nəfəsə həkimin üstünə səpələyir. Yaddaşından şikayət edir. Sonra təşəkkür edə-edə çıxırlar.
Növbə mənimdi. Qapını döyüb içəri girirəm... Məni tanımır. O qədər xəstə var. Nə bilsin ki, həmişə lal baxışlarla onun əlindən titrəyə-titrəyə tutan o bulanıq baxışlı, kədərli kişinin qızıyam.
Mehribanlıqla qarşılayıb əyləşməyi təklif edir. Şikayətimi dinlədikdən sonra gözlüyümü çıxartmağımı, gözlərimi yummağımı onun dediyi hərəkətləri yerinə yetirməyimi tapşırır. Sonra balaca çəkicini götürüb, dizlərimi, əllərimin üstünü döyəcləyir. Dediklərimin hamısını bir-bir dinləyib soruşur: -Ağrıyan yerin varmı?
- Çiyinlərim, kürəyim ağrıyır, - cavabını verirəm.
- Neçə yaşın var?
İstəyirəm altmış dörd deyəm. Ancaq dil çaşıb sözün düzünü deyən kimi dilim də düzünü deyir. 32 deyirəm.
Ən yaxın adamı kimi xeyli söhbət və nəsihət edib əvvəlki həkimin yazdığı bütün dərmanları ləğv edir... Deyir cavansan, yazıqsan, özünü indidən dərmanlarla məhv etmə. Səninki, stresdi. Şüurunu itirməkdən qorxma! Kimlər ki, təşəxxüslü, təkəbbürlüdü onlar daha tez dəli olurlar. Sənin kimi düşünənlərin dəli olmaq şansları çox azdı.
Otaqdan çıxanda bir az yüngüllük duyuram. Çiyinlərimdə isə həmin yükdü. Ürəyimi incidən, əzən ağrıların yükü. Ömürlük yük...
Həyətdəki ağacların yanından ötüb, paslı barmaqlıqları olan nəhəng qapını açıram. Sonra kinli-kinli həmin qapıya baxıb, şaqqıltıyla onu arxamca çəkirəm. Dayanacağa çatanda darvazalardan o yanda qalan divarları əhəngli, binanı kinli-kinli süzürəm. Uzaqdan həmin binaya düşmən kimi baxıram. Elə bilirəm ki, o binanı tikməsəydilər, nə mənim atam xəstələnəcəkdi, nə onu ora gətirəcəkdik, nə də...
Həyatımız böyük "elə bilirəm ki", sözlərinin laylasında yuxulayıb yatır. Birdən elə bir tərs sillə ilə ayılırıq ki, onda da artıq gec olur. Geri çevrilib baxanda gözümüzə uçqundan başqa heç nə dəymir.
Sonralar qayıdıb həmin uçqunun yanından keçməyə belə taqətimiz, gücümüz çatmır. Yolumuz kəc düşür.

Heydər Baba, yolum səndən kəc oldu,
Ömrüm keçdi, gələmmədim, gec oldu,
Heç bilmədim gözəllərin nec oldu,
Bilməz idim döngələr var, dönüm var,
İtkinlik var, ayrılıq var, ölüm var.

Bağışla məni, mənim də yolum səndən kəc oldu. Səndən sonra hər gün bir az qocalan adamdan nə gözləyirsən ki... Məni səndən hələlik kəc salan yollar bir gün də sənə gətirib çıxardacaq. Yollar insanlardan etibarlıdır.
Samirə Əşrəf