Evinizdəki aptek: Lənkəran limonu, məcun deposu...
Yaydır! Havalar çox isti keçir. Adi bir hərəkət edəndə tərləyirik, kürəyimiz aşağı tər axır. Bədən tərli - sulu vaxtı çox həssaslaşır. Yəni "soyuqlama” halları intensiv olur! Hətta isti otaqdan sərin kondisionerli otağa keçdikdə də "zökəm" insanların yaxasını buraxmır. Belə vaxtlarda həkmə getməyə, aptekilərə qaçmağa ehtiyac yoxdu.
Adalet.az xəbər verir ki, Azərbaycanın bərəkətli torpaqlarında - Lənkəran , Astara və Masallı rayonlarında yetişən bu faydası bol, ləzzəti vazkecilməz olan məhsuldan-limondan istifadə etmək lazımdı. Limon süfrələrimizin, demək olar ki, yaraşığıdır , tacıdır. Hətta çay süfrəsini onsuz təsəvvür etmək belə, mümkün deyil. Ağbirçəklərimizin məsləhətinə görə, isti havada gümrah qalmaq üçün xüsusi içkilər içmək lazımdır. Limondan hazırlanan içki susuzluğu yatırır. Belə bir içkini hazırlamaq üçün bir stəkan suya limonun dörddə bir hissəsi əlavə edilməlidir. İçkiyə yarım çay qaşığı şəkər və bir çimdik duz da əlavə etmək olar. Belə içkini az miqdarda hər yarım saatdan bir içmək fayda verir.
Qədim limon - Qədim Azərbaycan
Limonun Azərbaycanda qədim zamanlardan becərildiyini göstərən fakt qədim yunanların bu meyvəni Midiya alması adlandırmasıdır. Midiya e.ə. VIII-VI əsrlərdə Cənubi Azərbaycan ərazisində mövcud olmuş qədim dövlətdir. Hindistanda limon artıq 3 min ildir ki, istifadə olunur. Çünki vətəni qədim Hindistan torpağıdır. Əfsanəvi hindli yoqları onu sağlamlığın qorunmasında universal bir vasitə sayırlar. Onların dediklərinə görə, hər adam özünü gündə bir limon yeməyə və bir limonun şirəsini içməyə öyrətməlidir. Guman edilir ki, "limon" sözü malay dilində bu meyvəni adlandıran "lerno" sozündən əmələ gəlib. Çində isə bu bitkini "limunq" adlandırırlar və tərcümədə bu "analar üçün xeyirli" deməkdir . Əvvəllər bəzi xalqlarda limon şənliklərin, nikah mərasimlərinin rəmzi sayılırdı.
Limon sağlamlığımızın rəhnidir...
Səfəvilər dövrünün görkəmli təbibi, alimi Məhəmməd Mömin 1669-cu ildə limon haqqında yazırdı: "Limon və qabığı ürəyə xeyirdir. O, mədəni bərkidir, iştahı artırır, sarılıq zamanı xeyirlidir, qarınağrısı zamanı qazqovucu kimi təsir göstərir . Bununla yanaşı, limon qızdırma, malyariya, soyuqdəymə xəstəlikləri, yüksək hərarət, angina, boğaz ağrıları və şişməsi zamanı da faydalıdır. Limon şirəsi sərxoşluğun qarşısını alır və sərxoş adamı ayıldır. Amma o, mədə-bağırsaq üçün ziyanlı da ola bilər. Kəskin öskürək zamanı da limon məsləhət deyil. Amma onun bu çatışmazlığını şəkər və balla "nizamlamaq" mümkündür. Limonun toxumu orqanizmdə həyat tonusunu artırır. 3-6 qram limon tumu qaynar su və ya şərbətlə qəbul edilir".
Yunan alim Böyük Pliniyisə iddia edirdi ki, limon ilan sancmasına qarşı əla vasitədir.
"Limon əla yeməkdir”
XVIII əsrdə İngilis donanmasında uzun səfər zamanı matroslara gündə 30 qr limon şirəsi qəbul etmək məcburi sayılırdı ki, bu da onları sinqa xəstəliyindən qoruyurdu.
Gözəlləşdirən limon
Kosmetikada limon geniş istifadə edilir. Yumurtanın ağı, limonun şirəsi, qliserin və odekolon qarışığı üz dərisini yumşaldır, ağardır və ləkələri təmizləyir. Üzün dərisi yağlı olanda 1:1 nisbətində limon şirəsi və odekolon qarışığı məsləhət görülür.
Görkəmli alim Məhəmməd Mömin yazıb:”Limon dəridən qara dəmrovu, ləkəni, qoturluğu da təmizləyir”. Limon sızanaqları da azalda bilir. Limonun qabığı və çiçəklərindən də istifadə etmək mümkündür”. Limon suyu dəriyə parlaqlıq qazandırır. Günəş altında qurudulmuş və üyüdülmüş limon qabığı saçlara tətbiq edildiyində bədəni sərinləşdirir və baş ağrısını kəsir. Limon suyu saçların rəngini açır və dərini bəyazlaşdırır. Dəridə göbələk xəstəliyi olan yerlərə limon şirəsi çəkməkdə xeyirlidir.
Başın dərisi quru olanda və saç töküləndə başı yuduqdan sonra 1 litr isti suya 2 çay qaşığı natural limon şirəsi töküb başı yaxalamaq, bu saçların tökülməsinin qarşısını alır. Eyni zmanda limon yağından ən çox ətriyyat sənayesində, qiymətli ətir və odekolonların tərkibində istifadə edirlər.
Əntiqə Rəşid