Eyni ilə 31 yanvar 1998-ci il tarixli, 27 saylı qərar ilə 1.64 ha torpaq sahəsi JN-107, kod 90104048, 22 iyun tarixli, 107 saylı qeydlə torpağın mülkiyyət hüququna dair Dövlət Aktı ilə pay torpaq sahəsi Cırdaxan kənd sakini Həsənov Habil Məhəmməd oğlunun mülkiyyətinə verilib.

Həmin torpaq sahələri mülkiyyət sahibləri tərəfindən 2012-ci ilin aprel ayına kimi istifadə olunmuşdu. 2012-ci ilin aprel ayında Vəliyev Musa və digərlərinin mülkiyyətində olan torpaq sahəsinin 9.10 ha-rı , Həsənov Habilə məxsus torpaq sahəsinin isə hamısı,1.64 ha-rı mülkiyyətçilərlə razılaşdırılmadan "Azərbaycan Hava Yolları” QSC tərəfindən hasarlanaraq zəbt olunmusdu. Torpaq sahiblərinin Yevlax rayon İcra Hakimiyyətinə və digər instansiyalara bununla bağlı şikayətlərinə Yevlax hava yollarının infrastrukturunun yenidən qurulmasının "dövlət əhəmiyyətli” olduğunu bildirərək məhəl qoyulmayıb.

Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinin 1096.1-ci maddəsində deyilir ki, Mülki hüquq pozuntusu hüquqla və ya qanunla müdafiə edilən başqa səxsə birbaşa ziyan və ya zərər vurmasına gətirib çıxaran təqsirli, hüquqa zidd əməldi. Yəni Hava Yolları QSC-nin əməli indiki halda qanuna zidd əməl kimi qiymətləndirilməlidi. Maraqlıdır ki, QSC bu torpaq sahələrini 2012-ci ilin aprel ayından hasarlayıb quruculuq işlərinə başlayandan bir il sonra, yəni 8 iyul 2013-cü il tarixdə Yevlax rayon İcra Hakimiyyətinə yenidənqurma işləri ilə bağlı torpaq sahəsinin ayrılması barədə müraciət etmiş, İcra Hakimiyyəti də həmin torpaq sahəsini yüklü olmaması kimi göstərərək vətəndaşların faktiki mülkiyyətində olan torpaq sahələrinin QSC-yə verilməsi barədə sərəncam verib. 

Uzun illər hüquqlarının bərpa olunmasına çalışan torpaq sahibləri nəhayət, məhkəməyə müraciət etmək qərarına gəlirlər. Vəliyev Musa və digərləri 09.03.2018-ci il tarixdə, Həsənov Habil isə 27.06.2018-ci tarixdə Yevlax rayon məhkəməsinə iddia ərizəsi ilə müraciət edirlər. 

Yevlax rayon məhkəməsi cavabdeh "Azərbaycan Hava Yolları” QSC tərəfindən torpaq sahəsinin zəbt olunması ilə bağlı ekspertiza təyin edir və Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi yanında Ünvan Reyestri Xidmətinin təqdim etdiyi 28.08.2018-ci il tarixli rəylə müəyyən edir ki, həqiqətən də iddiaçılara verilmiş 12.43 ha torpaq sahəsinin cənub-qərb tərəfindən 9.10 ha hissəsi QSC nin Yevlax hava limanının uçuş-eniş zolağı altına düşüb.

Növbəti ekspertiza zəbt olunmuş 9.10 ha torpaq sahəsinin qiymətləndirilməsi ilə bağlı təyin edilir. "TES” Groop” MMC-nin 22.02.2019-cu il tarixli, 0005/19 saylı rəyi ilə müəyyən edilir ki, zəbt olunmuş 9.10 ha torpaq sahəsinin həmin tarixə olan bazar qiyməti 1 hektarı 2500 manat olmaqla 22750 manat təşkil edir.

Məhkəmə iclasında cavabdeh "Azərbaycan Hava Yolları” QSC etiraf edir ki, torpaq sahəsinin onlara verilməsi ilə bağlı danışıqlar aparmayıb, 08.07.2013-cü ildə bu torpağın Yevlax rayon İcra Hakimiyyəti tərəfindən yüklü olmayan torpaq kimi onlara verildiyini, torpağın kiminsə mülkiyyətində olduğu barədə məlumatları olmadıqlarını bidirib. Amma nədənsə həmin torpağın 2012-ci ilin aprel ayından, mülkiyyətçilərlə razılaşdırmadan hasara aldıqlarını, mülkiyyət sahiblərinin etrazlarını hədələrlə qarşıladıqlarını unudub və bu barədə susub. Digər cavabdeh Yevlax rayon İcra Hakimiyyəti də nəyə görəsə faktiki olaraq vətəndaşların mülkiyyətində olan torpaq sahəsini yüklü olmayan ərazi kimi hava yolları QSC-yə verilməsinə aydınlıq gətirmir. Yalnız məhkəmənin gedişi zamanı, yəni altı ildən sonra zərərçəkmişlərə yeni torpaq sahəsinin veriləcəyi barədə razılığa gəldiklərini bildirib. Hesab edib ki, onlara qarşı iddia rədd edilməlidi. 

Yevlax rayon məhkəməsi Vəliyev Musa və qeyrilərinin cavabdehlər "Azərbaycan Hava Yolları” QSC və qeyrilərinə (yəqin Yevlax rayon İcra Hakimiyyəti nəzərdə tutulur) qarşı "zəbt olunmuş torpaq sahəsindən cıxarılma və sair” tələbinə dair iddialarını iddiaçılara ayrılmış torpaq sahəsinin dövlət əhəmiyyətli Yevlax hava limanının uçuş-eniş zolağı altına düşmüş hissəsinin əvvəlki vəziyyətinə qaytarılmasının aşkar böyük xərcə səbəb olacağını əsas gətirərək təmin etmir və bunu qanunvericilikdə nəzərdə tutulan qaydalarla izah edir. Razılaşmaq olar, lakin məhkəmə QSC-nin qanunvericiliyə uyğun olmayaraq heç bir hüquqi sənəd almadan, torpaq mülkiyyətçiləri ilə razılaşdırılmadan 2012-ci ilin aprel ayından mülkiyyətçinin torpaq sahəsini hasara almasına , yalnız bir ildən sonra torpaq sahəsinin ayrılması üçün Yevlax rayon İcra hakimiyyətinə müraciət etməsinə, İcra Hakimiyyətinin faktiki olaraq vətəndaşların mülkiyyətində olan torpaq sahəsinə dair ( ekspertiza rəyləri əksini təsdiq edir) yüklü olmayan ərazi kimi göstərərək sərəncam verməsinə münasibət bildirmir. 

Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 1097.1-ci maddəsində deyilir ki, "Mülki hüquq pozuntusu nəticəsində fiziki şəxsin şəxsiyyətinə və ya əmlakına vurulmuş zərərin,.... əvəzi zərər vuran tərəfindən tam həcmdə ödənilməlidi.” Amma məhkəmənin hakimi Günay Cavadova nədənsə bu halları nəzərə almayaraq, nə "Azərbaycan Hava Yolları” QSC, nə də faktiki olaraq yük altında olan torpaq sahəsini yük altında olmayan torpaq sahəsi kimi göstərərək sərəncam verən Yevlax rayon İcra Hakimiyyətinin müvafiq qaydada qanunvericiliyə əməl etməmələrinə göz yumub. Hesab edib ki, 2012-ci ilin aprel ayından mülkiyyətində olan torpaq sahəsinin əvəzi ödənilmədən əlindən alınması, yalnız məhkəmə araşdırması zamanı səhvini başa düşərək Vəliyev və qeyrilərinə yeni torpaq sahəsinin verilməsi ilə bağlı razılaşmanın əldə olunmasını tutarlı arqument sayıb. İddia ərizəsində mülkiyyətçilərə dəyən ziyanın ödənilməsi ilə bağlı tələbini də "ümumi qaydada iddia ərizəsi ilə yenidən məhkəməyə müraciət etmək hüququnun olmasını” izah etməklə kifayətlənib. 

Yəni mülkiyyətində olan torpaq sahəsinin əvəzi ödənilmədən əlindən alınması, bu illər ərzində haqqını tələb edə bilməyən zəhmətkeş vətəndaş, əkib-becərməklə məşğul olub ailəsini dolandırmaq əvəzinə, yenə də məhkəmələrdə sürünmək məcburiyyətində qalmalıdı.

Digər mülkiyyətçi 1.64 ha torpaq sahəsi əlindən alınmış Həsənov Habil Məhəmməd oğlunun 27.06. 2018-ci ildə Yevlax rayon məhkəməsinə verdiyi iddia ərizəsinə isə hələ baxılmayıb. Yəqin onu da qarşıda uzun müddətli məhkəmələr prosedurları gözləyəcək...