Özünü öldürənlər - HEKAYƏ
Elə günlər olur ki, yaşadığım şəhər, yoldan ötən
insanlar, maşınlar, ağaclar mənə tamamilə yad görünür, ilk baxışda hər şey
tanışdır, amma bu tanış görüntülər nəsə tanınmaz bir haldadır: insanın güzgüyə
baxarkən öz-özünə "bu kimdir?” deyə sual etdiyi anlarda olduğu kimi. Mənim üçün
belə günlər ilin ən çox sevilən günləri olur.
Belə günlərdə işdən çox tez çıxıram, küçələrə enib
insan axınına qoşuluram, yoldan keçən hər kəsi gözləməkdən özümü saxlaya bilmirəm,
insanlar da mənə baxarkən özümü son dərəcə cəsarətli hiss edirəm. Həyatdan daha
dəyərli bir şeyin olmadığına inanıram, bu anların mənə bəxş etdiyi zövqdən daha
gözəl nə ola bilər?! Bəzən şüşəli kafedə oturub yoldan keçən insanları seyr edərək,
küçənin gurultusunu dinləyərək, rənglərlə səsləri və içərinin bütün bu uğultunu
nizamlayan dincliyini bütün varlığımla dərk edərək belə anların ömrünü uzada
bilirəm.
Son bir neçə ildə xəyallarım puç oldu, çox vicdan əzabı
çəkdim, indi ən çox arzuladığım bax, bu sükut, dinclikdir. Fırtınalar, qovğalar
mənə görə deyil. Bəzən sübhün ayazında tir-tir titrəyərək çölə çıxıb küçələri
dolaşsam da, addımlarımı hər kəsə meydan oxuyurmuş kimi atsam da həyatdan tək
istəyim onun gəlişini gözləməkdir.
Bəzən alışdığım bu zövq mənə qüsur kimi görünür.
İnsanın yaşamaq üçün başqalarından əvvəl özünə qarşı hiyləgər olmasının gərəkliyini
çoxdan bilirdim. Pis əməllərini doğruymuş kimi göstərən səbəblər zənciri
hazırlayıb haqsızlıqlar etdiyindən çəkinməyən qadınlara həsəd aparıram. Özünə
inamsızlıq üzündən mübarizədən geri çəkilib səssiz bir tənhalıq axtarmaq
qüsurların ən böyüyü deyilsə, elə də böyük qüsurlarım yoxdur, amma mənim
olan cüzi şeylərin dadını çıxararkən hiyləgərlikdən istifadə etməyi, özümə
sahib olmağı bacarmıram. Sonra görün nə olur, küçədə etinasıcsaına dayanıram, ətrafımdakı
insanları eynimə almıram, özüm özümdən bu təkəbbürə haqqım olub-olmadığını
soruşuram. Görəsən, kənardan gülünc və iyrənc görünmürəm ki? Aradabir düşünürəm
ki, bütün bu hoqqalara dəyərmi? Bu, heç də işimdən vaxt oğurladığım anlamına gəlməsin.
Hoqqabazlığımın işimlə bir əlaqəsi yoxdur.
Keçən səhər olduğu kimi, bir kafedə yemək yeyərkən
gündəlik qayğıları içində qıvrılan insanların üzlərinə baxmağım günahkar bir
yalnızlıq duyğusunun içimə hakim kəsilməsi üçün kifayət edir.
İki gənc müştəri ilə kassadakı qızın
zarafatlaşması diqqətimi çəkir. Cavan oğlan hesabda aldadıldıqlarını deyərək
qızın üstünə bağırır, müştəriylə belə davranmazlar, deyirdi. Kassadakı qız
gülürdü. Oğlan pulun qalığını tələb edirdi və o pulla uzaq bir səfərə
çıxacaqları haqqında hekayə uydurdu. Sonra da "pulu banka qoyacağıq” dedi.
Kafedən çıxarkən çevrilib qıza: "Allah amanında xanım! - dedi, - Bu gecə məni
düşün”.
Qız hələ də qırıq-qırıq gülürdü. Böyründə dayanmış
qarsona: - Amma yaman tipdir, - dedi.
Başqa səhərlərdə də bu qızı gözləmişdim, bəzən
üzünə baxmadan ona gülümsəmişdim. Amma mənim sükutum çox oynaq sükutdur, heç nədən
yaranan sükutdur. Axırda da hər zamankı kimi, peşiman oldum.
"Hamımız bu dünyada iyrənc məxluqlarıq, amma bir
var gülümsəyən, təbəssüm oyadan iyrənclik, bir də var çevrəsində boşluq yaradan
iyrənclik. Birinci o qədər də axmaqlıq deyil”.
Məni hər dəfə nikbin vəziyyətdə saxlayan, belə səhərlərdə
yaşamımda, həyat tərzimdə bəzən günah kimi anladığım bu şeylərin səfehlikdən
başqa bir şey olmadığı düşüncəsidir. Bu həyat tərzinin insanı uzun müddət xoşbəxt
edəcəyinə də inanmıram. Başqalarıyla ünsiyyət anında özümü tərəddüdlər məngənəsindən
xilas etməyə çalışmıram, belə vəziyyətdə özümü səfeh bir amansızlığın içinə
atmaqdan başqa çarəm qalmır. Bir neçə saniyəlik yalnızlığımın vicdan əzabında
qıvrılmağım kifayət edir, çünki yenə Şarlottonu düşünürəm.
Onun dünyasını dəyişməsindən bir il ötdü. Artıq
onun xatirəsinin məni ömrümün sonuna qədər müşayiət edəcəyi bütün yolları
tanıyıram. Onunla keçən günlərin hər biri bu günkü gerçəklərin astar üzüdür,
bir il öncənin zərif şübhəsiylə dolaşdığım bütün qaranlıq künc-bucaqlar mənə
vicdan əzabı çəkdirir.
Bu, heç də Şarlottonun bir sirr, müəmma olması
anlamına gəlmir. Əksinə, o, öz işvə-nazıyla kişilərin qanını coşduran, gözəlliyi
göz qamaşdıran, amma bəsit, zavallı qadınlardan biriydi. İlk görüşdən sonra bir
neçə dəfə görüşdük, amma hələ onu öpməmişdim. Bir gün məni ürkək baxışlarla
süzüb o biri otağa keçdi və az sonra alt paltarında göründü. Heç özüm də bilmədim
onu necə qucaqlayıb divana yıxdım. Sevişdikdən sonra ona tək qalmaq istədiyimi
deyib evdən çıxdım. Üç gün görünmədim. Növbəti görüşümüzdə isə artıq
bir-birimizə "siz” deyə müraciət edirdik. Qəfildən yenə ona "sən” deməyə
başladım. Əvvvəlki tövrünü pozmadı. Əriylə barışıb-barışmadığını soruşdum. Gözləri
doldu: - O, mənimlə heç vaxt sizin kimi davranmadı, - dedi. Başını köksümə
söykəyib saçlarını oxşamaq keçdi könlümdən. Bu dul qadını sevə bilməyəcəkdimmi?
Şarlotto bu anda xəfif bir səslə ürəyindən keçənləri açıb-tökdü, məni ilk dəfə
gördüyü andan sevdiyini, onun üçün əziz birisi olduğumu, amma görüşdüyümüz bu
qısa müddətdə ona acılar yaşatdığımı, bütün erkəklərin onunla bu cür
davrandığını söylədi.
-Bir soyuq, bir də isti, sevgini ölməyə qoymayan
bu iki şeydir, - dedim və saçlarının üstündən baxıb gülümsədim.
Şarlotto çox solğun idi. Yorğunluq çökmüş donuq,
iri gözləri, mütənasib biçimli bədəni də solğun idi. Həmin gecə onun bədənini bəyənmədiyim
üçünmü çıxıb getdiyimi soruşdu.
Amma bu dəfə də ona acımadım, geçəyarısı qalxıb
geyindim, bəhanəsiz-filansız, getməli olduğumu deyib çıxdım. Şarlotto da mənimlə
birlikdə çıxmaq istəyirdi. - Olmaz, mən tək qalmağı sevirəm, - deyib
üzündən öpdüm və çıxdım.